PKWiU 2025 – co nowego czeka przedsiębiorców?

Trwają prace nad wprowadzeniem nowej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, czyli PKWiU 2025. Zastąpi ona dotychczas obowiązującą wersję z 2015 roku i zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2026 r. w statystyce, ewidencji, rachunkowości oraz systemach administracji publicznej. W podatkach jednak zmiany wejdą w życie później – do celów VAT dopiero od 2028 r., a w podatkach dochodowych (PIT, CIT, ryczałt) od 2029 r. 

Celem nowej klasyfikacji jest dostosowanie polskiego systemu do aktualnych standardów międzynarodowych. Gospodarka w ostatnich latach mocno się zmieniła – pojawiły się nowe branże i usługi, a niektóre dotychczasowe przestały istnieć lub znacząco zmieniły zakres. PKWiU 2025 ma lepiej odzwierciedlać tę rzeczywistość i ułatwić porównywanie danych z innymi krajami Unii Europejskiej oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych. 

Czym będzie się różnić PKWiU 2025 od poprzedniej wersji? 

Nowa klasyfikacja będzie znacznie bardziej szczegółowa. Symbole w PKWiU 2025 będą składać się z sześciu znaków, a struktura zostanie rozbudowana o siódmy poziom, uwzględniający potrzeby polskiej gospodarki. Oznacza to, że w wielu przypadkach zmieni się nie tylko numeracja, ale także zakres poszczególnych grupowań. 

W praktyce część kategorii zostanie podzielona, inne zostaną połączone lub przeniesione do nowych działów. Pojawią się też nowe pozycje dla produktów i usług, które dotąd nie były wyodrębnione. W niektórych przypadkach zmieni się również nazewnictwo, by lepiej odpowiadało charakterowi danej działalności. 

Mimo zmian zachowana zostanie spójność z międzynarodową klasyfikacją produktów według działalności (CPA Rev. 2.2). Dzięki temu dane z Polski będą w pełni porównywalne z tymi pochodzącymi z innych państw Unii Europejskiej. 

Gdzie będzie stosowana PKWiU 2025? 

Od 2026 roku PKWiU 2025 stanie się obowiązującym narzędziem w dokumentach statystycznych, ewidencjach, rachunkowości oraz w systemach informacyjnych administracji publicznej. Klasyfikacja ta ma kluczowe znaczenie dla monitorowania gospodarki, opracowywania zestawień i analiz, a także dla jednolitego gromadzenia danych w całym kraju. 

W przypadku podatków zmiany zostaną wprowadzone stopniowo, aby uniknąć zamieszania w rozliczeniach. W odniesieniu do VAT, nowa klasyfikacja zacznie obowiązywać od 2028 roku, co oznacza, że do końca 2027 r. firmy będą mogły korzystać ze starego systemu PKWiU 2015. Natomiast w podatkach dochodowych nowe oznaczenia zostaną wdrożone od początku 2029 roku. 

Taki harmonogram ma zapewnić przedsiębiorcom i administracji czas na dostosowanie systemów księgowych, oprogramowania oraz dokumentacji do nowych symboli i nazw grupowań. 

Co zmiana oznacza dla przedsiębiorców? 

Wprowadzenie PKWiU 2025 to nie tylko formalność. Dla firm oznacza konieczność sprawdzenia, czy oferowane przez nie towary i usługi znajdą się w tych samych grupach co dotychczas. W wielu przypadkach może się okazać, że kody PKWiU przypisane do faktur, katalogów produktów czy systemów sprzedaży będą musiały zostać zaktualizowane. 

Zmiany dotkną zwłaszcza tych przedsiębiorców, których działalność obejmuje szeroką gamę usług lub produktów – np. firmy produkcyjne, handlowe i usługowe. Przedsiębiorcy powinni więc z wyprzedzeniem przygotować się do aktualizacji swoich baz danych i oprogramowania księgowego. 

Warto też zwrócić uwagę, że PKWiU wpływa na stawki VAT – niektóre towary lub usługi mogą po zmianach trafić do innych grupowań, co w przyszłości może mieć znaczenie dla ich opodatkowania. 

Co dalej i jak się przygotować? 

Projekt PKWiU 2025 miał być przyjęty przez Radę Ministrów w trzecim kwartale 2025 roku, jednak prace nad nim przedłużyły się i jego publikacja spodziewana jest w ostatnich miesiącach roku. Za opracowanie projektu odpowiedzialny jest Prezes Głównego Urzędu Statystycznego, Marek Cierpiał-Wolan. 

Choć pełne wejście zmian w życie nastąpi etapowo, już teraz warto śledzić komunikaty GUS i Ministerstwa Finansów. Firmy, które rozpoczną przygotowania wcześniej – np. analizę grupowań, aktualizację kodów w dokumentacji czy szkolenia dla pracowników – unikną późniejszego pośpiechu i ewentualnych błędów w rozliczeniach. 

Nowa PKWiU 2025 to krok w stronę większej przejrzystości, spójności i nowoczesności systemu klasyfikacji gospodarczej w Polsce. Choć początkowo może wymagać pewnego wysiłku ze strony przedsiębiorców, w dłuższej perspektywie ma uprościć raportowanie i dostosować polskie regulacje do międzynarodowych standardów.