Płynność MŚP zagrożona. 30% firm obawia się bankructwa w ciągu dwóch lat

Pomimo wyhamowania inflacji i poprawiających się wskaźników makroekonomicznych, sytuacja polskich firm z sektora MŚP pozostaje trudna. Z najnowszego raportu wynika, że niemal 30% przedsiębiorców obawia się bankructwa w ciągu dwóch lat. Głównym powodem są zatory płatnicze, które coraz częściej blokują rozwój biznesów.

Co trzecia firma MŚP zagrożona upadłością – zatory płatnicze paraliżują sektor

Co trzecia polska firma z sektora MŚP obawia się bankructwa w ciągu najbliższych dwóch lat – wynika z najnowszego European Payment Report 2025. Pomimo wyhamowania inflacji i poprawy kluczowych wskaźników gospodarczych, sytuacja małych i średnich przedsiębiorstw pozostaje trudna. Głównym problemem są zatory płatnicze, które coraz silniej dławią sektor – opóźnienia w rozliczeniach z kontrahentami wynoszą średnio 17 dni ponad ustalone terminy, co zmusza firmy do finansowania cudzych zobowiązań z własnych środków. Skutki są poważne: rosnące zadłużenie, wstrzymywane inwestycje, problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań wobec pracowników i dostawców. Eksperci ostrzegają, że jeśli sytuacja się nie poprawi, fala upadłości wśród MŚP może wywołać efekt domina, uderzając nie tylko w przedsiębiorców, ale także w stabilność całej polskiej gospodarki.

MŚP to filar polskiej gospodarki – stawką jest stabilność rynku

Małe i średnie przedsiębiorstwa odgrywają kluczową rolę w polskiej gospodarce – stanowią aż 99,8% wszystkich firm w kraju i odpowiadają za 44,6% PKB. W 2023 roku zatrudniały 6,9 mln osób, co oznacza, że prawie 67% pracowników sektora przedsiębiorstw związanych jest właśnie z MŚP. Ich kondycja finansowa bezpośrednio wpływa na stabilność rynku pracy, bezpieczeństwo gospodarstw domowych i tempo wzrostu gospodarczego. Eksperci podkreślają, że długotrwałe problemy z płynnością w tym sektorze mogą doprowadzić do spadku inwestycji, redukcji zatrudnienia oraz ograniczenia konsumpcji, co w konsekwencji osłabi całą gospodarkę.

Pesymizm wśród przedsiębiorców rośnie – co trzecia firma obawia się bankructwa

Nastroje w sektorze MŚP są coraz bardziej niepokojące. Z raportu wynika, że 29% właścicieli małych i średnich firm obawia się, że ich biznes może nie przetrwać najbliższych dwóch lat. Dla porównania, wśród dużych przedsiębiorstw podobne obawy deklaruje jedynie 13% respondentów. Przedsiębiorcy wskazują, że pomimo wyhamowania inflacji i oznak poprawy gospodarki, realne warunki prowadzenia działalności pozostają trudne. Wysokie koszty operacyjne, ograniczony dostęp do finansowania oraz opóźnienia w płatnościach od kontrahentów sprawiają, że wiele firm działa na granicy rentowności i musi podejmować trudne decyzje dotyczące inwestycji, zatrudnienia czy dalszego rozwoju.

Zatory płatnicze dławią rozwój MŚP – 17 dni opóźnienia to czas krytyczny

Jednym z największych wyzwań dla sektora MŚP są zatory płatnicze, które bezpośrednio wpływają na stabilność finansową firm. Choć przeciętny termin płatności w transakcjach B2B wynosi 44 dni, w praktyce przedsiębiorcy czekają na środki średnio aż 61 dni. Ta 17-dniowa luka jest dla wielu firm okresem krytycznym – w tym czasie muszą one pokrywać własne zobowiązania z ograniczonych środków, często kosztem inwestycji, wynagrodzeń pracowników czy terminowych płatności wobec dostawców. Eksperci podkreślają, że opóźnione rozliczenia generują efekt domina w całej gospodarce, prowadząc do kumulacji zatorów i zwiększając ryzyko utraty płynności w całym sektorze MŚP.

Duże firmy pod lupą – terminowe płatności to obowiązek społeczny

Relacje między dużymi a małymi przedsiębiorstwami pozostają jednym z kluczowych czynników wpływających na kondycję sektora MŚP. Mniejsze firmy mają ograniczone możliwości negocjowania warunków, przez co często muszą akceptować długie terminy zapłaty narzucane przez większych kontrahentów. Aż 69% przedsiębiorstw uważa, że na dużych firmach spoczywa społeczny obowiązek terminowego regulowania płatności, jednak aż 49% dużych organizacji przyznaje, że nie analizuje skutków własnych opóźnień dla mniejszych partnerów. W praktyce każda nieterminowa zapłata pogłębia problemy z płynnością w MŚP, zmuszając przedsiębiorców do ograniczania inwestycji, zaciągania kredytów obrotowych czy przesuwania wypłat wynagrodzeń. Opóźnienia kumulują się w całym łańcuchu dostaw, tworząc spiralę zatorów płatniczych, która coraz silniej destabilizuje rynek.

Problemy MŚP to wyzwanie dla całej gospodarki

Trudności finansowe małych i średnich firm mają konsekwencje wykraczające poza pojedyncze przedsiębiorstwa. Upadłość jednego podmiotu nie zaburza równowagi rynkowej, jednak gdy podobne sytuacje występują masowo, ich skutki kumulują się, tworząc efekt domina. Wzrost liczby niewypłacalności oznacza redukcję miejsc pracy, spadek inwestycji oraz mniejsze wpływy podatkowe, co w dłuższej perspektywie osłabia potencjał rozwojowy całej gospodarki. Eksperci wskazują, że terminowe regulowanie zobowiązań wobec mniejszych partnerów powinno być traktowane nie tylko jako dobra praktyka biznesowa, lecz także jako strategiczny element stabilności rynku. W przeciwnym razie ryzyko pogłębienia kryzysu płynności w MŚP będzie rosło, zagrażając całemu ekosystemowi przedsiębiorstw w Polsce.

Jak przedsiębiorcy mogą chronić płynność finansową?

Eksperci podkreślają, że w obliczu rosnących zatorów płatniczych istotne staje się aktywniejsze zarządzanie płynnością. Właściciele MŚP powinni wdrażać strategie minimalizujące ryzyko opóźnień w rozliczeniach, takie jak skracanie terminów płatności w umowach, monitorowanie kondycji finansowej kontrahentów oraz dywersyfikacja portfela klientów. Coraz większą popularnością cieszą się również faktoring i ubezpieczenia należności, które pozwalają szybciej uzyskać dostęp do środków i zabezpieczyć się przed niewypłacalnością kontrahentów. Dodatkowo, eksperci rekomendują automatyzację procesów księgowych i regularne prognozowanie przepływów pieniężnych, co umożliwia szybsze reagowanie na potencjalne zagrożenia. Dzięki takim rozwiązaniom przedsiębiorcy mogą ograniczyć ryzyko utraty płynności i zwiększyć stabilność swoich firm.

Podsumowanie 

Sektor małych i średnich przedsiębiorstw, będący fundamentem polskiej gospodarki, stoi dziś w obliczu poważnych zagrożeń. Co trzecia firma MŚP obawia się upadłości w ciągu najbliższych dwóch lat, a głównym problemem pozostają zatory płatnicze, które blokują rozwój i destabilizują rynek. Wydłużone terminy rozliczeń, ograniczony dostęp do finansowania i presja kosztowa sprawiają, że wiele firm działa na granicy rentowności. Eksperci wskazują, że poprawa sytuacji wymaga nie tylko lepszej strategii zarządzania płynnością po stronie przedsiębiorców, ale także większej odpowiedzialności dużych kontrahentów i systemowych rozwiązań legislacyjnych. Bez zmian ryzyko masowych upadłości w sektorze MŚP będzie w kolejnych latach rosło.