Zmiany w podatkach na ostatniej prostej. Co może obowiązywać od 2026 roku?

Końcówka roku przynosi spore zamieszanie w obszarze podatków. Choć do wejścia w 2026 rok pozostało niewiele czasu, wciąż nie ma pełnej jasności, jakie przepisy faktycznie zaczną obowiązywać od 1 stycznia. Część nowelizacji została już uchwalona przez parlament, ale nadal czeka na podpis prezydenta Karola Nawrockiego i publikację w Dzienniku Ustaw. Co istotne, Senat w ostatnich dniach dorzucił kolejne zmiany, które są ważne zarówno dla przedsiębiorców, jak i osób prywatnych.

PIT: nowe rozwiązania dla inwestorów i przedsiębiorców

Wśród przyjętych przez Senat zmian znalazły się dwie istotne nowelizacje dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Pierwsza z nich dotyczy osób, które nabyły akcje lub obligacje, a następnie zostały one przymusowo umorzone na mocy decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Zgodnie z nowymi przepisami takie umorzenie będzie traktowane jak odpłatne zbycie papierów wartościowych. Oznacza to, że podatnicy zyskają prawo do rozliczenia poniesionej straty i zaliczenia wydatków na nabycie tych instrumentów do kosztów uzyskania przychodów z kapitałów pieniężnych.

Druga zmiana ma znaczenie przede wszystkim dla małych i średnich firm. Chodzi o podniesienie limitu przychodów uprawniających do korzystania z kasowego PIT. Od 2026 roku próg ten ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. Kasowy PIT pozwala rozliczać podatek dochodowy dopiero po otrzymaniu zapłaty od kontrahenta, jednak nie później niż po upływie dwóch lat. Resort finansów liczy, że wyższy limit zachęci większą liczbę przedsiębiorców do skorzystania z tej formy rozliczeń, choć eksperci zwracają uwagę, że sama konstrukcja kasowego PIT nadal pozostaje skomplikowana i obarczona ryzykiem.

Spadki i darowizny: ważna zmiana dla rodzin

Senat uchwalił również nowelizację podatku od spadków i darowizn, która może okazać się szczególnie istotna w praktyce. Obecnie członkowie najbliższej rodziny korzystają ze zwolnienia podatkowego, pod warunkiem że w ciągu sześciu miesięcy zgłoszą nabycie spadku lub darowizny do urzędu skarbowego. Przekroczenie tego terminu, nawet z przyczyn losowych, skutkuje utratą zwolnienia.

Nowe przepisy mają to zmienić. Urząd skarbowy będzie mógł przywrócić termin na złożenie zgłoszenia, jeśli podatnik wykaże, że opóźnienie nastąpiło bez jego winy. Rozwiązanie obejmie także przypadki nabycia przedsiębiorstwa osoby fizycznej lub udziału w nim. Nowelizacja ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.

Lista zmian czekających na podpis prezydenta

Na decyzję prezydenta Karola Nawrockiego wciąż czeka szereg innych nowelizacji podatkowych. Wśród nich znajdują się m.in. zmiany w podatku od wydobycia niektórych kopalin, które mają obniżyć obciążenia dla sektora miedziowego, w tym dla KGHM. Projekt przewiduje również wprowadzenie mechanizmu odliczania inwestycji od podatku.

Do podpisu trafiły także regulacje dotyczące amortyzacji środków trwałych w PIT i CIT, aktualizacja stawek akcyzy na alkohol, podwyżki opłaty cukrowej oraz wzrost podatku od wygranych i nagród z 10 do 15 procent. Na liście jest również nowy graniczny podatek węglowy CBAM, techniczne zmiany w akcyzie związane z aktualizacją klasyfikacji PKD oraz deregulacja VAT w zakresie rozliczania importu towarów.

Co już zostało zatwierdzone?

Prezydent podpisał już część zmian, w tym podwyżkę CIT dla banków z 19 do 30 procent oraz nowelizację przepisów dotyczących zwolnień podatkowych dla zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Te regulacje dostosowują polskie prawo do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Choć wiele z planowanych zmian ma charakter korzystny, sposób ich wprowadzania budzi kontrowersje. Brak dłuższego okresu przygotowawczego sprawia, że podatnicy mogą zostać zmuszeni do szybkiego dostosowania się do nowych przepisów już od początku 2026 roku.