Jak założyć agroturystykę i zarabiać na urokach wsi – wymagania i formalności

Gospodarstwo agroturystyczne prowadzone przez rolników, którzy kochają przyrodę i chcą dzielić się swoją pasją, to gratka dla osób mieszkających w mieście. Świeże wypieki, domowe przetwory i różne zwierzęta, a do tego nocleg w budynkach mieszkalnych położonych na terenie gospodarstwa rolnego brzmi jak prawdziwa przygoda. Jeśli w Twojej głowie pojawił się pomysł założenia agroturystyki, sprawdź, jak przejść przez cały proces.

Gospodarstwo agroturystyczne – jak wybrać lokalizację?

Nie da się ukryć, że piękne krajobrazy, czyste powietrze i dostęp do atrakcji turystycznych przyciągają gości. Zanim jednak zdecydujesz się założyć gospodarstwo agroturystyczne, sprawdź, czy teren daje możliwość organizowania aktywności, np. jazdy konnej, wędkowania lub warsztatów rękodzielniczych. Sąsiedztwo parków krajobrazowych, jezior i lasów zwiększa atrakcyjność gospodarstwa. To jednak nie wszystko. Nie mniej istotne pozostaje położenie względem głównych dróg i miast. Trudny dojazd może zniechęcić turystów, zwłaszcza tych podróżujących z dziećmi. Dobrze utrzymana droga dojazdowa to jeden z czynników wpływających na komfort gości. O czym jeszcze należy pamiętać?

Stan budynków i infrastruktura

Przed rozpoczęciem działalności dobrze jest ocenić, czy istniejące zabudowania nadają się do adaptacji. Jeśli wymagają remontu, określ zakres prac i koszty. Inwestycje w odnowienie wnętrz oraz dostosowanie pomieszczeń do standardów turystycznych są nieuniknione. Pokoje dla gości muszą spełniać wymogi sanitarne i zapewniać komfortowy wypoczynek. Ważne pozostaje odpowiednie ogrzewanie, zwłaszcza jeśli agroturystyka ma działać przez cały rok. System wentylacyjny oraz izolacja akustyczna również wpływają na jakość pobytu.

Liczy się również jakość wody i kanalizacja. Jeśli gospodarstwo nie jest podłączone do sieci wodociągowej, niezbędne może okazać się uzdatnianie wody ze studni. Oczyszczalnia ścieków lub ekologiczne szambo to kolejne kwestie, które należy rozważyć na etapie planowania.

Zaplecze i udogodnienia dla gości

Parking, miejsce na ognisko i przestrzeń do rekreacji to właśnie to, czym kierują się potencjalni klienci, kiedy szukają idealnego noclegu. Dobrze przemyślana przestrzeń dla gości powinna uwzględniać zarówno miejsca do relaksu, jak i aktywności na świeżym powietrzu. Hamaki, leżaki czy altany tworzą przyjemną atmosferę i zachęcają do odpoczynku. Plac zabaw dla dzieci, mini zoo lub ogród sensoryczny mogą zwiększyć atrakcyjność oferty dla rodzin.

Jeśli w gospodarstwie prowadzona jest hodowla zwierząt, zadbaj o przestrzeń, w której goście mogą bezpiecznie obcować z naturą. Wybiegi dla koni, kóz czy alpak, możliwość karmienia zwierząt oraz organizacja warsztatów edukacyjnych to atuty, które wyróżniają gospodarstwo na tle konkurencji.

Kuchnia dla gości

Zapewnij odwiedzającym dostęp do aneksu kuchennego lub własnej restauracji z regionalnymi potrawami. Tradycyjna kuchnia oparta na lokalnych produktach to jeden z czynników, które przyciągają turystów poszukujących autentycznych doświadczeń. Zdecyduj, czy Twój lokal będzie w ramach usług oferować wyżywienie, czy może tylko obiekty noclegowe turystyczne.

Pamiętaj, że jeśli w ofercie znajdą się posiłki, trzeba uzyskać zgodę Sanepidu. Dotyczy to zarówno przygotowywania posiłków dla gości, jak i sprzedaży własnych produktów spożywczych. Kuchnia i zaplecze gastronomiczne muszą spełniać określone standardy higieniczne. Inspekcja Sanitarna ocenia m.in. jakość wody, sposób przechowywania żywności i warunki sanitarne pomieszczeń.

Warto dostosować kuchnię do wymogów HACCP – systemu zapewniającego bezpieczeństwo żywności. Obejmuje on m.in. zasady dotyczące przechowywania surowców, procedury czyszczenia sprzętu oraz kontrolę temperatury.

Wymogi wobec gospodarstwa agroturystycznego

Działalność agroturystyczna nie zawsze wymaga zakładania firmy. Rolnicy wynajmujący pokoje w ramach działalności agroturystycznej mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego, jeśli spełniają określone warunki. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT, zwolnienie dotyczy przychodów uzyskanych z wynajmu maksymalnie pięciu pokoi w budynkach mieszkalnych na terenach wiejskich, związanych z gospodarstwem rolnym. Jeśli jednak działalność rozszerza się o dodatkowe usługi turystyczne, konieczne może być przejście na działalność gospodarczą. Wtedy przedsiębiorca może wybrać jedną z form opodatkowania:

• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – jest możliwy, ale nie w każdym przypadku. Stawka ryczałtu zależy od rodzaju działalności. Dla usług związanych z wynajmem i zakwaterowaniem wynosi 8,5% do 100 000 zł przychodu rocznie, a powyżej tego progu 12,5%.
• Zasady ogólne – forma opodatkowania, w której podatek dochodowy nalicza się od dochodu (przychód minus koszty). Obowiązują dwie stawki: 12% dla dochodu do 120 000 zł rocznie i 32% dla nadwyżki powyżej tej kwoty.
• Podatek liniowy – obowiązuje stawka 19%. Nie ma możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem ani skorzystania z ulg podatkowych, co może być niekorzystne dla niektórych przedsiębiorców.

Po zarejestrowaniu działalności pojawia się obowiązek opłacania składek do ZUS. Nowi przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, np. „ulgi na start” (przez 6 miesięcy zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne, ale konieczne jest opłacanie składki zdrowotnej) czy „małego ZUS-u” (niższe składki przez 24 miesiące).

Regulacje w przypadku agroturystyki

Jeśli gospodarstwo agroturystyczne działa jako zarejestrowana działalność gospodarcza i ma zamiar świadczenia usług hotelarskich, zaleca się zadbanie o wpis do ewidencji obiektów hotelarskich, prowadzonej przez urząd gminy właściwy dla lokalizacji gospodarstwa. Nie jest to obowiązkowe w przypadku działalności rolniczej, ale może przynieść korzyści. Zarejestrowane obiekty mogą liczyć na promocję ze strony lokalnych organizacji turystycznych oraz większe zaufanie ze strony klientów. Dodatkowo, w przypadku uczestnictwa w programach dofinansowania, niektóre instytucje mogą wymagać takiego wpisu jako warunku uzyskania wsparcia.

Wpis do ewidencji obiektów hotelarskich jest bezpłatny i wymaga spełnienia określonych warunków dotyczących standardów sanitarnych, przeciwpożarowych i technicznych. Po zgłoszeniu wniosku urząd gminy przeprowadza kontrolę i wydaje decyzję administracyjną.

Oznakowanie gospodarstwa agroturystycznego

Odpowiednie oznakowanie obiektu zwiększa jego rozpoznawalność i ułatwia turystom dotarcie do miejsca docelowego. Dobrze widoczna tablica informacyjna przy wjeździe na teren gospodarstwa powinna zawierać:

• Nazwa obiektu – spójna z tą, którą posługujemy się w reklamach i na portalach rezerwacyjnych,
• Informacje o oferowanych usługach, np. noclegi, wyżywienie, atrakcje rekreacyjne,
• Dane kontaktowe, w tym numer telefonu i adres e-mail,
• Godziny funkcjonowania recepcji lub sposób odbioru kluczy.

Jeśli gospodarstwo znajduje się na terenie rozległym, wykorzystaj oznakowanie wewnętrzne. Tabliczki kierunkowe prowadzące do parkingu, recepcji, miejsc rekreacyjnych czy atrakcji ułatwią poruszanie się gościom i wpłyną na ich pozytywne doświadczenia. Obiekty, które posiadają rekomendacje organizacji turystycznych, mogą umieszczać odpowiednie certyfikaty i oznaczenia. W Polsce istnieje możliwość uzyskania m.in.:

• Certyfikatu „Miejsce Przyjazne Rowerzystom”, jeśli gospodarstwo oferuje udogodnienia dla cyklistów,
• Certyfikatu ekologicznego, jeśli gospodarstwo spełnia określone standardy związane z ekologicznym rolnictwem i turystyką,
• Kategorii obiektu noclegowego – pensjonat czy dom gościnny – nadawanej przez marszałka województwa po spełnieniu określonych norm.

Regulacje dotyczące działalności turystycznej

Gospodarstwo agroturystyczne, które oferuje noclegi oraz dodatkowe usługi, musi przestrzegać przepisów regulujących działalność turystyczną. Podstawowe aspekty prawne obejmują:

• Ochronę praw konsumenta – goście mają prawo do rzetelnej informacji o standardzie świadczonych usług, warunkach pobytu i ewentualnych opłatach dodatkowych,
• Obowiązek meldunkowy – jeśli gospodarstwo przyjmuje turystów na pobyt dłuższy niż 24 godziny, właściciel powinien prowadzić ewidencję gości,
• Pobór opłaty miejscowej lub klimatycznej, jeśli gmina na terenie gospodarstwa wprowadziła taki obowiązek,
• Ubezpieczenie działalności, które chroni właściciela w razie szkód wyrządzonych gościom na terenie gospodarstwa.

Warto także zadbać o regulamin pobytu, który określa zasady korzystania z infrastruktury, godzinę zameldowania i wymeldowania oraz warunki ewentualnej rezygnacji z pobytu.