Toyota Production System – co to jest, definicja i jak działa

Toyota Production System jest bezpośrednim prekursorem i fundamentem dla koncepcji Lean management. Oba systemy opierają się na tych samych założeniach, dlatego jeśli chcesz skutecznie wyeliminować marnotrawstwo, ciągle doskonalić procesy produkcyjne i skoncentrować się na dostarczaniu wartości dla klienta, to wprowadź do swojej firmy TPS.

Spis treści:

1. Czym jest system produkcyjny Toyoty?
2. Jakie są cele systemu produkcyjnego Toyoty?
3. Czym dokładnie jest marnotrawstwo w przypadku Toyota Production System?
4. Jakie są główne zasady systemu produkcyjnego Toyoty?

Czym jest system produkcyjny Toyoty?

Toyota Production System to zintegrowany system zarządzania produkcją, który opiera się na filozofii eliminacji marnotrawstwa i optymalizacji procesów. Łączy on zaawansowane praktyki techniczne z podejściem społeczno-organizacyjnym, dzięki czemu przedsiębiorcy mogą osiągnąć wysoką efektywność operacyjną. System produkcyjny Toyoty kładzie nacisk na minimalizację strat w procesach produkcyjnych, a również na stałe doskonalenie metod pracy oraz zaangażowanie wszystkich pracowników w identyfikację i rozwiązywanie problemów.

W ramach TPS stosuje się pojęcie muda, które oznacza eliminację wszelkiego rodzaju strat. Kluczowym elementem systemu jest również jidoka – koncepcja wbudowanej jakości, która zakłada automatyczne wykrywanie i eliminowanie błędów w czasie rzeczywistym. Kolejnym fundamentem TPS jest just-in-time (JIT) – jest to metoda, która gwarantuje dostarczanie komponentów dokładnie w momencie, gdy są potrzebne, co minimalizuje zapasy i optymalizuje przepływ materiałów.

Taiichi Ohno i Eiji Toyoda, opracowując TPS, skupili się na integracji dostawców, producentów i klientów w jednolity łańcuch wartości. System ten wywarł ogromny wpływ na rozwój nowoczesnych metod zarządzania produkcją. W efekcie stał się podstawą do stworzenia koncepcji lean manufacturing. Dzięki TPS Toyota osiągnęła globalną przewagę konkurencyjną i usprawniła wiele procesów produkcyjnych – nie tylko w swoich fabrykach.

Jakie są cele systemu produkcyjnego Toyoty?

Celem systemu Toyota Production System jest przede wszystkim maksymalizacja efektywności produkcji. Przedsiębiorcy stosują go w celu rozwiązywania problemów związanych ze stratami, nadprodukcją czy zapasami, które kilka lat mogą czekać, aż w końcu ktoś je uporządkuje. W przypadku TPS bardzo ważne jest ciągłe doskonalenie – eliminujesz nieefektywne metody, integrujesz działania, a następnie kontrolujesz, czy wszystko działa, tak jak powinno. Jeśli nie, to zmieniasz koncepcję. Jakie są 4 główne cele systemu produkcyjnego Toyoty?

Dostarczanie produktów i usług najwyższej światowej jakości

Nie bez powodu mówi się, że Toyota Production System jest najefektywniejszym systemem produkcyjnym. Korzystają z niego światowe marki. Obecnie każde przedsiębiorstwo produkcyjne chce skupić się na eliminacji defektów w procesie produkcyjnym już na najwcześniejszych etapach. Specjaliści mogą to zrobić przy pomocy koncepcji „jidoka”, czyli wbudowanej jakości.

Produkcja ma zapewnić, że każdy etap procesu spełnia ścisłe normy jakościowe, a wszelkie problemy są natychmiast identyfikowane i rozwiązywane. Toyota kładzie nacisk na dostarczenie klientom produktów, które spełniają najwyższe światowe standardy, przy jednoczesnym minimalizowaniu błędów i marnotrawstwa w procesie produkcji. TPS działa w branży tekstylnej, jest napędem silnikowym w przemyśle, a także w fabryce, w której produkowane są samochody – wykorzystaj ten Lean management również u siebie.

Rozwijanie potencjału pracowników poprzez wzajemne zaufanie i współpracę

Toyota Production System stawia ogromny nacisk na rozwój pracowników, ponieważ promuje kulturę zaufania i współpracy, gdzie każdy specjalista jest zaangażowany w proces doskonalenia. Kluczowe znaczenie mają tu zasady ciągłego doskonalenia, czyli Kaizen, które umożliwiają pracownikom identyfikację problemów i wprowadzanie ulepszeń na każdym poziomie produkcji. Toyota wierzy, że efektywność systemu zależy od pełnego wykorzystania potencjału pracowników, a to wiąże się z tworzeniem warunków do wzajemnego wsparcia i zaangażowania w osiąganie wspólnych celów. Pracownicy, którzy gruntownie rozumieją pracę, ogólną koncepcję firmy i chcą współpracować z innymi, dają o wiele lepsze efekty.

Redukowanie kosztów poprzez eliminowanie marnotrawstwa

Jednym z podstawowych założeń TPS jest redukcja kosztów operacyjnych poprzez systematyczną eliminację marnotrawstwa. Wystarczy, że sięgniesz po sprawdzone metody i techniki, a w tym Just-in-Time, które optymalizują przepływ materiałów, a w konsekwencji zminimalizujesz zapasy oraz koszty związane z ich utrzymaniem. Skuteczna redukcja marnotrawstwa pozwala na uzyskanie przewagi konkurencyjnej, dzięki bardziej efektywnym procesom i niższym kosztom produkcji. Twórca systemu TPS podkreśla, że sztuką jest gruntownie zrozumieć sytuację, a następnie zmienić ją na lepszą.

Stworzenie elastycznego systemu produkcyjnego

TPS dąży do stworzenia systemu, który jest maksymalnie elastyczny, aby szybko reagować na zmieniające się warunki rynkowe i różnorodne wymagania klientów. Dzięki metodom takim jak Heijunka, system produkcji jest w stanie wytwarzać różne produkty w krótkich cyklach, bez konieczności gromadzenia dużych zapasów. Elastyczność TPS pozwala Toyocie dostosowywać się do zmiennych potrzeb klientów, jednocześnie utrzymując efektywność operacyjną i minimalizując ryzyko przestojów.

Czym dokładnie jest marnotrawstwo w przypadku Toyota Production System?

Marnotrawstwo w kontekście Toyota Production System obejmuje szeroki zakres działań i zasobów, które nie dodają wartości do produktu końcowego. Zanim wprowadzisz Lean system i zagłębisz pojęcie dalekosiężnej koncepcji, to koniecznie poznaj definicję marnotrawstwa – Taiichi Ohno mówił, że są to elementy, które hamują efektywność procesów, a dokładnie:

• Nadprodukcja – to jedna z najważniejszych form marnotrawstwa. Pojawia się, gdy produkowane są nadmiarowe ilości produktów, które nie znajdują natychmiastowego zastosowania, co prowadzi do gromadzenia zapasów i zwiększa koszty magazynowania. Nadprodukcja zakłóca płynność operacji.
• Czas oczekiwania – to kolejny aspekt marnotrawstwa, który Ohno uznawał za krytyczny. Występuje, gdy procesy lub pracownicy są zmuszeni do przestoju, np. czekając na materiały lub informacje. Każda chwila, w której zasoby nie są w pełni wykorzystywane, oznacza marnotrawstwo.
• Problemy transportowe – dotyczą nadmiernego przemieszczania materiałów i produktów w fabryce. Transport nie wnosi bezpośredniej wartości do produktu, a każde dodatkowe przesunięcie materiałów może powodować opóźnienia, straty czasu i potencjalne uszkodzenia.
• Mało wydajne przetwarzanie – oznacza użycie przestarzałych lub nieoptymalnych technologii i procesów, które wymagają więcej czasu, energii lub zasobów, niż jest to konieczne. Zwiększa to koszty produkcji i obniża efektywność operacyjną.

Poznaj program „Polska bezgotówkowa” Terminal płatniczy za 0 zł już na Ciebie czeka!

Jakie są główne zasady systemu produkcyjnego Toyoty?

Osiągnięcie sztuki w eliminowaniu marnotrawstwa wymaga ścisłego przestrzegania 4 podstawowych zasad – jasno określonych przez twórcę całej koncepcji.

Dalekosiężna koncepcja

Podstawową zasadą Toyota Production System jest podejmowanie decyzji w oparciu o dalekosiężną koncepcję, nawet kosztem krótkoterminowych wyników finansowych. Toyota kładzie nacisk na długoterminowe cele i stabilność organizacji, wierząc, że decyzje oparte na wizji i strategii zapewnią lepsze rezultaty w przyszłości.

Odpowiedni proces prowadzi do odpowiednich wyników

TPS opiera się na zasadzie, że odpowiedni proces gwarantuje odpowiednie wyniki. Toyota stosuje system ciągłego i płynnego procesu ujawniania problemów, a to pozwala na ich szybką identyfikację i natychmiastowe rozwiązywanie. Wykorzystuje system „ciągnięcia”, aby uniknąć nadprodukcji, co oznacza, że produkcja jest sterowana rzeczywistym zapotrzebowaniem klientów, a nie prognozami. Zasada wyrównywania obciążenia pracą, czyli Heijunka pomaga utrzymać stabilność operacyjną, minimalizując wahania w pracy.

Wzbogacanie organizacji poprzez rozwój ludzi i partnerów

Filary domu Toyoty to przede wszystkim duży nacisk na rozwój liderów i pracowników. Można powiedzieć, że marka wręcz wychowuje przyszłych szefów, którzy nie tylko doskonale rozumieją procesy, ale również w pełni podzielają wizję i misję firmy – dzięki czemu mogą efektywnie nauczać innych. Rozwijanie wyjątkowych zespołów zdolnych do realizacji tej ogólnej koncepcji jest kluczowym elementem sukcesu TPS.

Stałe rozwiązywanie fundamentalnych problemów

TPS opiera się na filozofii stałego rozwiązywania problemów. Jest to jej napęd dla procesu uczenia się w organizacji. Toyota promuje zasadę Genchi Genbutsu, czyli angażowanie się osobiście, aby dogłębnie zrozumieć rzeczywistą sytuację na miejscu zdarzeń. Podejmowanie decyzji odbywa się w sposób przemyślany, przy pełnym rozważeniu wszystkich opcji i uzyskaniu konsensusu Nemawashi.