Rewolucja w liczeniu stażu pracy. Od 2026 roku zmienią się przepisy

Sejm zbliża się do ostatecznego głosowania nad nowelizacją Kodeksu pracy, która zmieni sposób ustalania stażu pracy. Najważniejsza zmiana polega na tym, że od 2026 roku do stażu wliczane będą nie tylko umowy o pracę, ale też inne formy aktywności zawodowej. Uznane zostaną m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy okres pracy za granicą. To oznacza, że wielu pracowników zyska dodatkowe lata do stażu, co bezpośrednio przełoży się na wymiar urlopu, wysokość odpraw czy dodatki stażowe. 

Jakie okresy będą liczone do stażu pracy 

Nowelizacja przewiduje szerokie podejście do sposobu obliczania stażu. Poza klasycznym etatem, wliczane będą także: prowadzenie firmy, współpraca z przedsiębiorcą, praca na podstawie umów cywilnoprawnych, członkostwo w spółdzielniach produkcyjnych czy w kółkach rolniczych. Uznana zostanie również praca zarobkowa za granicą, jeśli była udokumentowana, a także okres zawieszenia działalności w związku z opieką nad dzieckiem. Zmiany obejmą więc różne grupy zawodowe, które dotąd nie mogły korzystać z pełnych uprawnień wynikających ze stażu. 

Rola ZUS i nowe obowiązki pracodawców 

Od 2026 roku kluczowym źródłem informacji o stażu pracy będzie Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To właśnie ZUS wyda zaświadczenie na podstawie danych o składkach gromadzonych od 1999 roku. Wnioski będą składane elektronicznie przez profil PUE. Jeśli w bazie zabraknie informacji, pracownik przedstawi dodatkowe dokumenty, takie jak kopie umów, faktury, rachunki czy zaświadczenia od kontrahentów i instytucji zagranicznych. Obowiązkiem pracodawcy będzie przyjęcie tych dowodów i zaktualizowanie ewidencji kadrowej. W praktyce oznacza to konieczność dostosowania systemów HR i kadrowo-płacowych do nowych realiów. 

Terminy obowiązywania zmian 

Nowe przepisy wejdą w życie etapami. Od 1 stycznia 2026 r. zaczną obowiązywać pracodawców z sektora publicznego, natomiast firmy prywatne dostaną dodatkowy czas – przepisy obejmą je od pierwszego dnia miesiąca po upływie sześciu miesięcy od ogłoszenia ustawy. Pracownicy będą mieli aż 24 miesiące na zgłoszenie dokumentów potwierdzających swoje dodatkowe okresy aktywności zawodowej. To pozwoli na spokojne zebranie i złożenie brakujących zaświadczeń. 

Co to oznacza dla pracowników i firm? 

Reforma stażu pracy to jedna z większych zmian w prawie pracy ostatnich lat. Dla pracowników to szansa na dłuższe urlopy, szybsze nabycie prawa do nagród jubileuszowych i wyższe odprawy. Dla pracodawców – konieczność przygotowania się na aktualizację systemów kadrowych i przeprowadzenie weryfikacji dokumentów dostarczanych przez załogę. Już teraz firmy powinny analizować, jakie zmiany będą musiały wprowadzić, aby uniknąć problemów w momencie wejścia ustawy w życie.