Nadchodzą duże zmiany dla przedsiębiorców – co wejdzie w życie od 2026 roku?

Rok 2026 przyniesie szereg reform, które odczują zarówno mikroprzedsiębiorcy, jak i większe firmy działające na polskim rynku. Część przepisów została już przyjęta, inne wciąż są dopracowywane, ale kierunek zmian jest jasny – uproszczenie procedur administracyjnych, większa przejrzystość kontroli i ułatwienia dla małego biznesu. Jednocześnie pojawią się też nowe obowiązki, m.in. w zakresie monitorowania towarów czy wzrostu składek.  

Wyższy limit dla działalności nierejestrowanej 

Od 1 stycznia 2026 roku więcej osób będzie mogło prowadzić tzw. działalność nieewidencjonowaną – czyli drobną działalność bez konieczności rejestracji firmy. Zgodnie z nowymi przepisami, przychód nie może przekroczyć 225 % minimalnego wynagrodzenia w skali kwartału. Przy minimalnej płacy na poziomie 4 806 zł, oznacza to limit 10 813,50 zł. Co ważne, kwota ta może zostać osiągnięta nawet w jednym miesiącu, o ile w całym kwartale nie zostanie przekroczona. Z możliwości tej formy zarobkowania nadal nie skorzystają osoby, które w ostatnich 60 miesiącach prowadziły działalność gospodarczą. 

Nowe zasady kontroli przedsiębiorców 

Od 2026 roku zmieni się sposób przeprowadzania kontroli w firmach. Urzędy będą tworzyć okresowe plany kontroli oparte na analizie ryzyka. Każdy przedsiębiorca zostanie przypisany do jednej z trzech kategorii – niskiego, średniego lub wysokiego ryzyka – co wpłynie na częstotliwość wizyt kontrolnych. Oznacza to, że uczciwie działające firmy będą mogły liczyć na mniejszą liczbę kontroli. Nowe zasady nie będą jednak dotyczyć wszystkich – m.in. Krajowa Administracja Skarbowa nadal będzie prowadzić swoje działania według dotychczasowych zasad. 

Wyższe progi w zamówieniach publicznych 

Z początkiem 2026 roku podniesione zostaną progi, od których zamawiający muszą stosować przepisy o zamówieniach publicznych. Nowa granica wyniesie 170 000 zł zamiast 130 000 zł. To zmiana korzystna głównie dla mniejszych instytucji i firm, które realizują drobniejsze zamówienia. Dla postępowań rozpoczętych przed 1 stycznia 2026 roku nadal obowiązywać będą wcześniejsze limity. 

Certyfikacja wykonawców – nowe narzędzie w zamówieniach publicznych 

W lipcu 2026 roku wejdą w życie przepisy wprowadzające możliwość certyfikacji wykonawców w zamówieniach publicznych. Certyfikat będzie potwierdzał, że firma spełnia warunki udziału w przetargach i nie podlega wykluczeniu. Ułatwi to udział w wielu postępowaniach bez konieczności każdorazowego dostarczania tych samych dokumentów. Certyfikacja będzie całkowicie dobrowolna, co oznacza, że przedsiębiorcy sami zdecydują, czy chcą z niej skorzystać. 

Nowe obowiązki w systemie SENT 

Od 17 marca 2026 roku rozszerzony zostanie katalog towarów objętych obowiązkiem monitorowania przewozu w systemie SENT. Nowe przepisy obejmą odzież, dodatki odzieżowe oraz obuwie – zarówno nowe, jak i używane – jeśli masa przesyłki przekroczy 10 kg lub 20 sztuk w przypadku obuwia. Zgłoszenia będą obowiązkowe, choć niektóre firmy, np. posiadające status AEO lub współpracujące z KAS, zostaną z tego obowiązku zwolnione. 

Wyższy limit zwolnienia z VAT 

Kolejną korzystną zmianą dla najmniejszych przedsiębiorców będzie podniesienie limitu zwolnienia podmiotowego z VAT. Od 2026 roku wyniesie on 240 000 zł (rocznie), co oznacza, że więcej mikrofirm będzie mogło prowadzić działalność bez konieczności rozliczania podatku VAT, jeśli nie przekroczy tego progu sprzedaży. 

Wzrost składek ZUS i zmiany w składce zdrowotnej 

Jak co roku, wzrosną również składki na ZUS i ubezpieczenie zdrowotne. Powodem jest wyższe prognozowane wynagrodzenie krajowe, od którego naliczana jest podstawa. W efekcie przedsiębiorcy zapłacą miesięcznie o kilkadziesiąt lub nawet ponad sto złotych więcej niż w 2025 roku. Część zmian dotyczyć będzie również zasad rozliczania składki zdrowotnej – planowane jest wprowadzenie minimalnej składki w wysokości 9 % od 75 % minimalnego wynagrodzenia, z możliwością częściowego odliczenia od podatku dla wybranych form opodatkowania. 

Co to wszystko oznacza w praktyce? 

Zmiany od 2026 roku mają ułatwić życie drobnym przedsiębiorcom, ale równocześnie uszczelnić system kontroli i przewozu towarów. Warto już teraz przygotować się na nowe limity, aktualizację dokumentów czy zmiany w wysokości składek. To także dobry moment, by porozmawiać z księgowym lub doradcą podatkowym – wiele z nowych przepisów będzie wymagało dostosowania systemów księgowych i sposobu raportowania. 

Łącznie nadchodzące reformy to mieszanka udogodnień i obowiązków. Część przedsiębiorców odczuje korzyści dzięki wyższym limitom, inni będą musieli wprowadzić nowe procedury i przygotować się na wyższe koszty prowadzenia działalności. Jedno jest pewne – 2026 rok przyniesie zauważalne zmiany w codziennym funkcjonowaniu polskich firm.