Korzystanie z zasiłku opiekuńczego pozwala rodzicom i opiekunom prawnym zasilić swój budżet dodatkowymi środkami, które pomogą im w utrzymaniu dziecka lub chorego członka rodziny.
Osoby te wymagają niekiedy całodniowej opieki, przez co zajmujący się nimi rodzice nie mogą np. w pełni realizować się zawodowo. Zatem celem tego zasiłku jest też pewna forma rekompensaty i finansowego wsparcia.
Jednak z przyczyn sanitarno-epidemiologicznych, które pojawiły się wraz z wybuchem pandemii koronawirusa, polskie ustawodawstwo rozszerzyło świadczenia opiekuńcze.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy a zasiłek opiekuńczy
W związku zamknięciem szkół z powodu pandemii SARS-CoV-2 polski rząd na mocy ustawy z 2 marca 2020 roku wprowadził dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Przewidziany jest on dla rodziców wtedy, gdy:
- z powodu COVID-19 zamknięto placówkę oświatową lub opiekuńczą, do której uczęszcza ich dziecko;
- placówki mimo tego, że są otwarte, nie zapewniają opieki, gdyż z powodu pandemii ich funkcjonowanie jest ograniczone;
- z powodu COVID-19 nie mają możliwości zapewnienia dziecku opieki przez dziennego opiekuna lub nianię.
Takie same zasady przyznawania zasiłku obowiązują rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Jednak świadczenie to otrzymywane jest na osoby w przedziale wiekowym:
- do 16 lat w przypadku dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności;
- do 18 lat w przypadku dzieci z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
- do 24 lat w przypadku osób, które posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
Zatem dodatkowy zasiłek opiekuńczy jest rozszerzeniem ustanowionego wcześniej zasiłku opiekuńczego, którego zasady określa Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Aby otrzymać zasiłek opiekuńczy za opiekę nad dzieckiem, które nie ukończyło 8 lat i którego rodzic lub opiekun prawny nie może wykonywać swej pracy z racji konieczności opiekowania się nim, musi być spełniony choćby jeden następujący warunek:
- żłobek, klub dziecięcy, przedszkole lub szkoła, których uczęszcza dziecko, zostały nagle zamknięte;
- dziecko wymaga izolacji, ponieważ podejrzewa się u niego chorobę zakaźną;
- niania lub dzienny opiekun, zajmujący się dzieckiem są chorzy;
- małżonek lub rodzic dziecka, opiekujący się nim, zachorowali i nie mogą się nim zajmować lub któreś z nich ma poród;
- małżonek lub rodzic dziecka, opiekujący się nim, przebywają w szpitalu lub w innej placówce leczniczej.
Zasiłek opiekuńczy przyznawany jest także za opiekę nad dzieckiem, które nie ukończyło 18 lat i legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności ze wskazaniami do długotrwałej lub stałej opieki bądź pomocy opiekuna z powodu ograniczonej możliwości samodzielnego poradzenia sobie z prostymi czynnościami.
Innym ze wskazań jest konieczność udziału opiekuna w rehabilitacji, leczeniu lub edukacji dziecka. Ponadto świadczenie to jest przyznawane wtedy, gdy opieka ta uniemożliwia rodzicowi lub opiekunowi wykonywanie pracy zawodowej. Aby go otrzymał, musi być spełniony choćby jeden z następujących warunków:
- małżonek lub rodzic dziecka regularnie opiekujący się nim zachorowali lub mają poród
- małżonek lub rodzic dziecka stale opiekujący się dzieckiem przebywają w szpitalu lub innej placówce leczniczej.
Poza wyżej wymienionymi okolicznościami do przyznania zasiłku opiekuńczego kwalifikują się przypadki, w których opieka ma dotyczyć dziecka chorego, innego chorego członka rodziny lub chorego dziecka z niepełnosprawnością, które nie ukończyło 18 roku życia.
Ile wynosi zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy na dziecko finansowany jest z funduszu ubezpieczeń społecznych, czyli z ZUS-u, nawet wtedy, gdy wypłaca go pracodawca.
Jego wysokość jest równa 80. procentom średniego miesięcznego wynagrodzenia, które wypłacane było przez 12 kalendarzowych miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym dany rodzic zgłosił się w celu otrzymania świadczenia.
Do kiedy zgłosić się po dodatkowy zasiłek opiekuńczy?
Okres wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego był kilkukrotnie przedłużany. Finalnie można było się po niego zgłaszać do 9 maja 2021 roku. Aktualnie rodzice i prawni opiekunowie mogą korzystać ze zwykłego zasiłku opiekuńczego, którego zasady przyznawania zostały omówione powyżej.