Jak założyć własną działalność gospodarczą?

Masz pomysł na biznes i chcesz działać na własny rachunek? Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest dziś prostsze niż kiedykolwiek – wniosek możesz złożyć online, bez wychodzenia z domu. Sprawdź, jak założyć własną działalność krok po kroku i uniknąć formalnych pułapek na starcie.

Najważniejsze informacje:

• Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest proste i możliwe online przez wniosek CEIDG-1.
• Jednoosobowa działalność to forma dla osób działających we własnym imieniu, a spółka cywilna to współpraca co najmniej dwóch osób fizycznych.
• Formę opodatkowania wybiera się na etapie rejestracji – do wyboru są: skala podatkowa, podatek liniowy i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
• Przedsiębiorca musi zgłosić się do ZUS i opłacać składki – może skorzystać z ulgi na start i preferencyjnych stawek.
• Konto firmowe nie zawsze jest obowiązkowe, ale ułatwia prowadzenie finansów i kontakt z urzędami.
• Niektóre branże wymagają dodatkowych zezwoleń, wpisów do rejestru lub koncesji – warto sprawdzić to w PKD przed rozpoczęciem działalności.

Jak założyć własną działalność – jakie kroki należy wykonać?

Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą, wystarczy wypełnić wniosek CEIDG-1. Możesz to zrobić online przez stronę biznes.gov.pl, osobiście w urzędzie miasta lub gminy, albo przez pełnomocnika. Rejestracja jest darmowa, a dane z wniosku trafiają automatycznie do urzędu skarbowego (nadanie NIP), GUS (REGON) oraz ZUS. We wniosku podajesz m.in. nazwę firmy, dane właściciela, adres prowadzenia działalności, planowaną datę rozpoczęcia oraz wybraną formę opodatkowania. Od razu możesz też wskazać konto firmowe, choć przy jednoosobowej działalności nie zawsze jest to obowiązkowe.

Działalność jednoosobowa czy w formie spółki cywilnej?

Działalność jednoosobowa to najprostsza forma prowadzenia firmy – zakłada ją jedna osoba fizyczna, która działa we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Spółka cywilna natomiast to forma współpracy co najmniej dwóch osób fizycznych, które chcą wspólnie prowadzić działalność gospodarczą. Wybór między nimi zależy od liczby wspólników i zakresu planowanej działalności – działalność jednoosobowa sprawdzi się u freelancerów i drobnych usługodawców, natomiast forma spółki cywilnej będzie korzystna, gdy chcesz połączyć siły z inną osobą i razem dzielić się kosztami, obowiązkami oraz zyskami.

Wybór formy opodatkowania

Wybór formy opodatkowania to jedna z najważniejszych decyzji przy zakładaniu firmy. Przedsiębiorca może wybrać rodzaj opodatkowania spośród kilku opcji: zasady ogólne (czyli skala podatkowa), podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Przy skali podatkowej stawka podatku zależy od dochodu i wynosi 12% lub 32%, natomiast przy stawce liniowej zawsze wynosi 19%, niezależnie od wysokości dochodu. Ryczałt z kolei opiera się wyłącznie na przychodach ewidencjonowanych, bez możliwości odliczania kosztów – wysokość podatku zależy od stawki przypisanej do danej działalności. W zależności od wybranej formy opodatkowania przedsiębiorca prowadzi odpowiednią ewidencję, np. księgę przychodów i rozchodów lub ewidencję przychodów i składa zeznanie roczne, w którym rozlicza się z podatku dochodowego.

Zakładasz firmę i planujesz sprzedaż bezgotówkową? Sprawdź, jak możesz odebrać terminal płatniczy za 0 zł i ułatw sobie start!

Składki ZUS i ubezpieczenie zdrowotne

Każdy przedsiębiorca, który zakłada działalność gospodarczą, musi zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz regularnie opłacać składki ZUS. Ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe od pierwszego dnia prowadzenia firmy, natomiast ubezpieczenia społeczne – takie jak emerytalne, rentowe czy wypadkowe – mogą być objęte ulgami. Początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z tzw. ulgi na start, czyli 6 miesięcy bez obowiązku płacenia składek na ubezpieczenia społeczne (pozostaje tylko składka zdrowotna). Następnie przez kolejne 24 miesiące można płacić preferencyjne stawki ZUS. Składki ZUS należy opłacać co miesiąc – do 20. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, na indywidualny numer rachunku przydzielony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Konto firmowe i dane kontaktowe

Choć prawo nie nakłada obowiązku posiadania osobnego konta firmowego, warto założyć rachunek firmowy, jeśli zamierzasz rozliczać się z kontrahentami, urzędami lub korzystać z mechanizmu podzielonej płatności. Konto firmowe ułatwia zarządzanie finansami i oddziela środki prywatne od firmowych. We wniosku CEIDG należy podać numer rachunku bankowego, który będzie służył do celów działalności – może to być konto prywatne, ale musi być przypisane do właściciela firmy. W tym samym formularzu wpisuje się też dane kontaktowe, takie jak adres zamieszkania czy e-mail. Numer identyfikacyjny NIP oraz numer REGON zostaną automatycznie uzupełnione po złożeniu wniosku, a przedsiębiorca staje się stroną transakcji jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą.

Kiedy potrzebne są dodatkowe pozwolenia?

Nie każdą firmę można założyć wyłącznie przez rejestrację w CEIDG. W przypadku niektórych rodzajów działalności, tzw. działalności regulowanej, wymagane są dodatkowe pozwolenia, wpisy do rejestru działalności regulowanej lub uzyskanie koncesji. Dotyczy to m.in. usług transportowych, ochrony mienia, handlu alkoholem czy prowadzenia kantoru. Zanim rozpoczniesz działalność gospodarczą, warto sprawdzić w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), czy dana branża nie wymaga dodatkowych formalności. Dopiero po ich spełnieniu przedsiębiorca może działać zgodnie z prawem, a wpis do rejestru przedsiębiorców potwierdza jego prawo do prowadzenia firmy w wybranym zakresie.

Podsumowanie

Założyć jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce jest dziś łatwiej niż kiedykolwiek wcześniej – rejestracja działalności gospodarczej odbywa się online, a proces został uproszczony z myślą o początkujących przedsiębiorcach. Wystarczy kilka kroków: wybór formy opodatkowania, zgłoszenie do ZUS, decyzja o rachunku firmowym i ewentualne uzyskanie dodatkowych pozwoleń. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na samodzielne działanie, czy skorzystasz z pomocy doradców – warto wiedzieć, jak założyć własną działalność i przygotować się do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z obowiązującymi przepisami.