Rozliczanie straty z lat ubiegłych – czy możliwe jest odliczenie straty z lat ubiegłych?

Strata z lat ubiegłych – co to jest?

W założeniu, prowadzenie działalności gospodarczej powinno przynosić zysk. Jednak zdarza się, że wskutek działań przedsiębiorcy lub przyczyn niezależnych od niego odnotowuje się koszt przewyższający zysk.

Taka sytuacja jest charakterystyczna dla firm rozpoczynających swoją działalność. Może dotyczyć ona zarówno spółek, jak i indywidualnych przedsiębiorców. Podejmując decyzje o założeniu własnej firmy, należy brać pod uwagę pewne ryzyko, z którego nierzadko wynika pojawienie się strat przez kilka miesięcy lub lat. Informacje na temat wysokości strat znajduje się w rozliczeniu podatkowym. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności można je znaleźć: na pierwszej stronie formularza PIT–36L w polu 16 sekcji D lub drugiej stronie deklaracji PIT–36 w sekcji D.1 pole 56.

Informacje regulujące rozliczenie straty podatkowej można znaleźć w ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350). Warto jednak zaznaczyć, że w 2018 roku uchwalono nowe zasady odliczeń, które zostały wprowadzone w życie w 2019 roku wraz z ustawą z dnia 9 listopada 2018 roku o zmianie niektórych ustaw w celu prowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. 2018 poz. 2244).

Kiedy straty z lat ubiegłych mogą zostać odliczone?

Jeżeli koszty poniesione z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przekraczają przychód, wówczas powstałą stratę można odliczyć w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych. Jednak warunkiem jest wykazanie w określonym czasie jakiegokolwiek dochodu do opodatkowania.

Z jakich źródeł przychodów nadwyżka kosztów podlega odliczeniu? Można tu wymienić, między innymi: działalność gospodarczą, najem, dzierżawę, odpłatne zbycie udziałów w spółkach lub papierów wartościowych, objęcie udziałów w spółkach w zamian za wkład niepieniężny, sprzedaż przetworzonych w inny sposób niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej działalności rolniczej.

Odliczenie straty z lat ubiegłych – co nie podlega?

Warto pamiętać, że są również straty poniesione w ubiegłych latach, których nie mamy prawa odliczyć. Wśród nich można wymienić: źródła przychodów niepodlegających opodatkowaniu dochodowemu, odpłatnego zbycia nieruchomości, prawa wieczystego do gruntów, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej czy też spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego. Ponadto nadwyżka kosztów poniesiona w wyniku odpłatnego zbycia rzeczy również nie podlegają odliczeniu w ramach straty z lat ubiegłych.

Rozliczenie nadwyżki kosztów nad przychodami nie będzie również możliwe w przypadku działów specjalnych produkcji rolnej. Może się zdarzyć taka sytuacja, kiedy przedsiębiorca nie dopilnuje, aby przez kolejnych pięć lat dochód był ustalany na podstawie ksiąg podatkowych, przykładowo księgi rachunkowej czy też podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Jak przebiega rozliczenie straty z lat ubiegłych?

Przed wprowadzeniem zmian dotyczących rozliczania straty podatkowej pozwalała przedsiębiorcom na odliczenie nadwyżki kosztów nad przychodami w ciągu 5 najbliższych lat. Jednak istniało ograniczenie, w ramach którego odliczeniu mogło podlegać jedynie 50% odnotowanej w danym roku straty. Teraz przedsiębiorca ma prawo skorzystać również drugiego sposobu rozliczenia zgodnego z zapisami ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu prowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. 2018 poz. 2244). Jak można dowiedzieć się z rozporządzenia, niezmienny pozostał termin, w jakim strata z lat ubiegłych może zostać odliczona, i wynosi on nadal pięć najbliższych lat podatkowych. Jednak ograniczenie dotyczące limitu odliczanych start zmienia się z 50% do 5 000 000 zł.

Co dzieje się, kiedy nadwyżka kosztów nad przychodami przekracza wyznaczony w ustawie limit? Na rozliczenie straty z lat ubiegłych przebiega następująco: w pierwszym roku podatkowym przedsiębiorca może odliczyć maksymalną dozwoloną kwotę, czyli 5 000 000 zł. Natomiast w kolejnych latach nadwyżka będzie rozliczana na poprzednich zasadach z zachowaniem limitu 50% wartości strat.

Rozliczenie straty podatkowej – zasady

Podstawową zasadą, której należy bezwzględnie przestrzegać, jest odliczanie strat przedsiębiorstwa od dochodów uzyskanych z tego samego źródła. Następnie kwotę straty wyznaczoną na podstawie powyższych reguł należy uwzględnić w jednym z wymienionych zeznaniach podatkowych (w zależności od prowadzonej działalności): PIT–36, PIT 36L, PIT–28 lub PIT–38. Przy niższych kwotach niż 5 000 000 zł warto pomyśleć, który sposób na odliczenie straty z ubiegłych lat będzie korzystniejszy.