Składka zdrowotna 2024 – ile wynosi?

Zmiana wysokości składki zdrowotnej w 2024 roku jest jedną z najbardziej wyczekiwanych informacji przez polskich przedsiębiorców. Kiedy poznaliśmy już wysokość średniego wynagrodzenia, możemy przyjrzeć się bliżej obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ile ono wynosi? Sprawdź, jego wysokość w zależności od wybranej formy opodatkowania.

Zmiana wysokości składki zdrowotnej

Wysokość składki zdrowotnej od 2022 roku jest gorąco dyskutowana. Dlaczego? To właśnie wtedy wprowadzono znaczące reformy, w tym Polski Ład. Sprawdź, co się zmieniło.

Do 2021 roku, przedsiębiorcy mieli możliwość odliczenia znacznej części składki zdrowotnej (7,75% z 9%) od podatku. Dzięki temu jej rzeczywisty koszt był znacznie niższy i oscylował w granicach około 600 zł rocznie.

Nowe regulacje prawne wprowadziły dwie istotne zmiany. Po pierwsze, Nowy Ład zlikwidował możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku. Po drugie, rząd zmienił sposób obliczania podstawy wysokości składki.

Przykładowo, dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych, składka zdrowotna przestała być obliczana ryczałtowo. Zamiast tego, zaczęła być naliczana jako 9% od konkretnego dochodu lub 4,5% dla opodatkowanych podatkiem liniowym.

Zmiana sposobu obliczania oraz usunięcie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku spowodowały, że koszt składki zdrowotnej stał się bardziej dotkliwym wydatkiem dla działalności gospodarczej. Ile zatem wynosi ona w 2024 roku?

Wysokość składek ZUS w 2024 roku a średnie wynagrodzenie w 2023 roku

Kluczową informacją, na którą czekało wielu przedsiębiorców oraz księgowych, było podanie średniego wynagrodzenia przedsiębiorstw w IV kwartale 2023 roku. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego wyniosło ono 7 767,85 zł. Dla porównania, w analogicznym okresie średnie wynagrodzenie w 2023 roku wyniosło 6 965,94 zł. Ten wzrost ma bezpośredni wpływ na obliczanie składek zdrowotnych w 2024 roku.

Co więcej, przedsiębiorcy odczuwają nie tylko wzrost stawki zdrowotnej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, ale również znaczny wzrost składek społecznych, ubezpieczenia emerytalne czy rentowe. Te bowiem poszły w górę o ponad 12%, czyli o około 181,79 zł miesięcznie.

Podstawa składek ZUS na ubezpieczenia społeczne wynosi:

• składka emerytalna – 19,52%
• chorobowa – 2,45%
• rentowa – 8,00%
• wypadkowa – od 0,67% do 3,33%
• Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45%

W konsekwencji podstawa wymiaru składek ZUS, czyli 60% wynagrodzenia, wzrosła z 4161 zł do 4694,40 zł. To oznacza, że w 2024 roku przedsiębiorcy zapłacą miesięcznie 1600,33 zł składek ZUS, a nie około 1400 zł w porównaniu do roku poprzedniego. Razem ze składką zdrowotną przedsiębiorca ma do zapłaty ponad 2 tys. zł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Składka zdrowotna a działalność gospodarcza

Składka na ubezpieczenie zdrowotne zależy nie tylko od średniego wynagrodzenia, ale również od wybranej formy opodatkowania. Przyjrzyjmy się temu, jak jest ona obliczania w przypadku ryczałtu, podatku liniowego, skali podatkowej oraz Karty Podatkowej.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych płacą składkę zryczałtowaną do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jej wysokość jest uzależniona od wysokości przychodów.

Przy tej formie opodatkowania mogą oni odliczyć od przychodu 50% zapłaconych składek zdrowotnych.

Podatek liniowy i skala podatkowa

Natomiast przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej lub podatkiem liniowym płacą składkę zdrowotną proporcjonalną do swojego dochodu. To oznacza, że im wyższy dochód, tym wyższa składka.

Przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej nie mają możliwości odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jednak w przypadku podatku liniowego taka możliwość już istnieje, jednak limit odliczenia wynosi maksymalnie 10 200 złotych.

Karta Podatkowa

Z kolei firmy rozliczające się kartą podatkową płacą składkę zdrowotną w stałej wysokości. Co więcej, przedsiębiorcy, którzy wybrali tę formę opodatkowania, mogą odliczyć od podatku 19% zapłaconych składek

Składka zdrowotna na skali podatkowej

Jest to jedna z najczęściej stosowanych metod obliczania podatku dochodowego od osób fizycznych. W tym przypadku obowiązują dwie stawki:

• 12% – kiedy dochód wynosi poniżej 120 000 zł
• 32% od nadwyżki ponad 120 000 zł dochodu.

Dla osób rozliczających się według skali podatkowej wysokość tej składki jest ustalona na poziomie 9% dochodu. Nie może ona jednak być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia w pierwszym dniu roku składkowego, czyli 1 lutego.

W roku 2024 minimalne wynagrodzenie obowiązujące na dzień 1 lutego wynosi 4 242 zł. Oznacza to, że minimalna składka zdrowotna na ten rok została ustalona na kwotę 381,78 zł.

Składka zdrowotna na podatku liniowym

Podatek liniowy to forma opodatkowania, gdzie stawka podatkowa jest stała i niezależna od wysokości osiąganego dochodu. Wynosi ona 19%. W odróżnieniu od skali podatkowej, osoby o wyższych dochodach nie płacą wyższego podatku dochodowego.

Co jednak ze składką na ubezpieczenie zdrowotne? Podatnicy, którzy w 2024 roku rozliczają się według podatku liniowego, są zobowiązani do odprowadzania składki zdrowotnej w stałej stawce wynoszącej 4,9% od dochodu uzyskanego w miesiącu poprzednim.

Podobnie jak w poprzednim przypadku, należy wziąć pod uwagę minimalną podstawę tej składki, czyli 381,78 zł. Odpowiada ona 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 4 242 zł. Co więcej, osoby na podatku liniowym mają możliwość odliczenia składki zdrowotnej oraz kosztów uzyskania przychodów. Limit odliczenia w 2024 roku wynosi 11 600 zł.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne na ryczałcie

Zmiana przepisów dotyczących składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz likwidacja możliwości ich odliczenia od podatku dochodowego spowodowała, że coraz więcej osób decyduje się na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

To uproszczona forma opodatkowania, która jest przeznaczona głównie dla małych przedsiębiorców. W tej formie opodatkowania, podatek dochodowy jest obliczany jako stały procent od przychodu, bez konieczności uwzględniania faktycznych kosztów uzyskania przychodu.

Oznacza to, że przedsiębiorcy nie muszą prowadzić pełnej księgowości. Wystarczy ewidencja przychodu. Z drugiej strony, nie mają oni możliwości odliczania kosztów uzyskania przychodu.

Z tego powodu ryczałt od dochodów ewidencjonowanych jest często wybierany przez małych przedsiębiorców, wolne zawody oraz osoby wykonujące działalność gospodarczą na niewielką skalę. To właśnie dla takich osób kluczowe może być posiadanie terminala płatniczego, które ułatwiają płatności bezgotówkowe, zwiększając obrót firmy.

W przypadku składki na ubezpieczenie zdrowotne na ryczałcie jest ona obliczana według ustalonych progów, jednak zmianie uległa podstawa:

• 419,45 zł miesięcznie (60% przeciętnego wynagrodzenia – 4660,71 zł x 9%), do 60 000 zł przychodu, co oznacza wzrost w stosunku do poprzedniego roku, kiedy to wynosiła 376,16 zł.
• 699,11 zł miesięcznie (100% przeciętnego wynagrodzenia – 7767,85 zł x 9%), pomiędzy 60 tys. zł a 300 tys. zł przychodu; co stanowi wzrost w porównaniu do poprzedniego roku, kiedy składka wynosiła 626,93 zł.
• 1258,39 zł miesięcznie (180% przeciętnego wynagrodzenia – 13982,13 zł x 9%), powyżej 300 tys. zł przychodu, co jest wzrostem w stosunku do kwoty 1 128,48 zł z roku poprzedniego.

Składka zdrowotna na karcie podatkowej

Przedsiębiorcy opodatkowani w formie karty podatkowej płacą składkę na ubezpieczenie zdrowotne, która wynosi 9% podstawy wymiaru składki, równą kwocie minimalnego wynagrodzenia w danym roku

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia w 2024 roku, które wynosi teraz 4242 zł, miesięczna składka zdrowotna dla osób opodatkowanych kartą podatkową wynosi 381,78 zł, co w skali roku daje kwotę 4 581,36 zł.

Osoby na karcie podatkowej mają również możliwość obniżenia podatku dzięki decyzji naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Wynosi ono 19% zapłaconej składki zdrowotnej.

Kto jeszcze jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym?

Nie tylko właściciele działalności gospodarczej płacą obowiązkową składkę zdrowotną. Oprócz tego są do tego zobowiązani także:

• Właściciele jednoosobowych spółek z o.o. – płacą składkę zdrowotną w wysokości 699,11 zł miesięcznie, co stanowi 9% przeciętnego wynagrodzenia.
• Współwłaściciele spółek komandytowych – obowiązani są do płacenia składki zdrowotnej w tej samej wysokości co właściciele jednoosobowych spółek z o.o., czyli 699,11 zł.
• Twórcy i artyści – płacą składkę zdrowotną w wysokości 699,11 zł, opartą na 9% przeciętnego wynagrodzenia.
• Osoby współpracujące – płacą składkę zdrowotną w wysokości 524,33 zł miesięcznie, co stanowi 9% z 75% przeciętnego wynagrodzenia.

Na czym polega zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej?

Roczna podstawa wymiaru składek jest ustalana z góry i zależy od wybranej formy opodatkowania. Jeśli suma składek na ubezpieczenie zdrowotne, które zapłaciliśmy, jest wyższa, mamy prawo wystąpić o zwrot nadpłaty. Mamy na to czas do końca maja. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci nadpłatę nie później niż w ciągu 3 miesięcy od złożenia zeznania podatkowego. Warunkiem jest jednak niezaleganie w płaceniu składek.

Wniosek można złożyć elektronicznie i podpisać podpisem kwalifikowanym bądź zaufanym. W razie odrzucenia wniosku o zwrot nadpłaconej składki masz prawo odwołać się do sądu na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Podsumowanie

Wzrost średniego wynagrodzenia w 2023 roku wpłynął bezpośrednio na wysokość podstawy składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z tego powodu przedsiębiorcy są zobowiązani zapłacić wyższą kwotę. Warto jednak wiedzieć, od czego one zależą oraz jak zmieniają się w zależności od wybranej formy opodatkowania. W ten sposób nie tylko możesz lepiej orientować się w świecie finansów, ale również dokonywać świadomych wyborów dotyczących swojej firmy.

Źródła:

• https://www.lex.pl/skladka-zdrowotna-2024-r-na-ryczalcie-wedlug-skali-i-na-podatku-liniowym,30144.html
• https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00264
• https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00263
• https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00242