Diagram ishikawy – co to jest?

Diagram Ishikawy, znany również jako diagram rybiej ości, to kluczowe narzędzie w analizie przyczynowo-skutkowej, które pomaga zidentyfikować i zrozumieć przyczyny problemów jakościowych w procesach produkcyjnych i usługowych. W tym artykule dowiesz się, czym jest diagram Ishikawy, jakie są jego główne kategorie przyczyn oraz jak go skutecznie stosować, aby poprawić jakość i efektywność w Twojej firmie.

Spis treści

• Diagram Ishikawy – definicja diagramu rybiej ości
• Historia i znaczenie diagramu Ishikawy
• Wygląd i struktura diagramu Ishikawy
• Korzyści stosowania diagramu Ishikawy
• Przykłady zastosowania wykresu Ishikawy
• Przykłady możliwych przyczyn diagramu
• Diagram ishikawy – co to jest? Podsumowanie

Diagram Ishikawy – definicja diagramu rybiej ości

Diagram Ishikawy, znany również jako diagram rybiej ości, to narzędzie służące do analizy przyczynowo-skutkowej. Jest powszechnie stosowany w zarządzaniu jakością, szczególnie w ramach koncepcji Lean Manufacturing. Dzięki swojej graficznej formie, diagram pomaga zespołom zidentyfikować i zrozumieć różne przyczyny problemów w procesach produkcyjnych, usługowych czy biznesowych.

Historia i znaczenie diagramu Ishikawy

Został on stworzony przez Kaoru Ishikawę, japońskiego inżyniera i profesora Uniwersytetu Tokijskiego, w latach 60. XX wieku. Ishikawa, uznawany za jednego z pionierów zarządzania jakością, opracował ten diagram jako część swojego podejścia do poprawy jakości w japońskich przedsiębiorstwach. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój narzędzi jakościowych i metod zarządzania na całym świecie. Jego głównym celem jest uporządkowanie i przedstawienie potencjalnych przyczyn problemu w sposób przejrzysty i zrozumiały, co ułatwia podejmowanie działań naprawczych.

Wygląd i struktura diagramu Ishikawy

Diagram Ishikawy swoim wyglądem przypomina rybią ość, stąd jego potoczna nazwa – diagram rybiej ości. Składa się z głównej osi (kręgosłupa ryby), która reprezentuje problem lub skutek, oraz z odchodzących od niej linii (ości), które symbolizują różne kategorie przyczyn. Każda ość główna rozwidla się na mniejsze gałęzie, które reprezentują bardziej szczegółowe przyczyny i podprzyczyny.

Korzyści stosowania diagramu Ishikawy

Diagram Ishikawy pozwala na dokładną identyfikację i analizę przyczyn problemów, co umożliwia skuteczne podejmowanie działań naprawczych. Stosowanie diagramu Ishikawy pomaga zespołom skoncentrować się na rzeczywistych przyczynach problemów, a nie tylko na ich objawach. Umożliwia to bardziej efektywne i trwałe rozwiązania, co prowadzi do poprawy jakości produktów i usług.

Diagram Ishikawy wspiera również pracę zespołową, umożliwiając wykorzystanie wiedzy i doświadczenia wszystkich członków zespołu, co jest kluczowe w kompleksowym podejściu do rozwiązywania problemów.

Przykłady zastosowania wykresu Ishikawy

Diagram Ishikawy znajduje zastosowanie w różnych branżach i może być wykorzystywany do analizy różnorodnych problemów.

W przemyśle produkcyjnym diagram Ishikawy jest używany do identyfikacji przyczyn niskiej wydajności linii produkcyjnej, takich jak awarie maszyn, braki w materiałach czy błędy pracowników.

W sektorze usług, na przykład w logistyce, diagram ten pomaga analizować przyczyny opóźnień w dostawach, wskazując na problemy z organizacją tras czy zarządzaniem czasem.

W placówkach medycznych diagram Ishikawy może być używany do identyfikacji przyczyn błędów medycznych, takich jak nieprawidłowe procedury, braki w wyposażeniu czy niewłaściwe szkolenie personelu np. w zakresie kompetencji miękkich.

W sektorze finansowym diagram przyczynowo-skutkowy pomaga analizować przyczyny problemów w procesach finansowych, takich jak opóźnienia w płatnościach czy nieprawidłowości w danych.

Prowadzisz firmę, sklep, salon usługowy? Pamiętaj o płatnościach bezgotówkowych. Dzięki programom takim jak Polska Bezgotówkowa możesz otrzymać wsparcie na terminal płatniczy do swojej firmy.

Przykłady możliwych przyczyn diagramu

Diagram Ishikawy, znany również jako diagram rybiej ości, organizuje przyczyny problemów w różnych kategoriach, co ułatwia ich analizę i identyfikację oraz zarządzanie ryzykiem. Klasyczny model 5M+E obejmuje sześć głównych kategorii przyczyn: Człowiek (Man), Maszyna (Machine), Materiał (Material), Metoda (Method), Zarządzanie (Management) i Środowisko (Environment). Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę każdej z tych kategorii i możliwych przyczyn.

Człowiek (Man)

Ludzki czynnik często odgrywa kluczową rolę w problemach produkcyjnych i usługowych. Przyczyny związane z ludźmi mogą obejmować brak odpowiedniego szkolenia, niską motywację, błędy popełniane przez pracowników, niewłaściwe zarządzanie czasem, zarządzanie zasobami ludzkimi a także kwestie związane z komunikacją i współpracą w zespole.

Maszyna (Machine)

Awaria maszyn, niewłaściwe ustawienia, brak regularnej konserwacji, zużycie sprzętu oraz problemy techniczne mogą znacząco wpływać na jakość procesów i produktów.

Materiał (Material)

Materiały używane w procesie produkcyjnym mogą również być źródłem problemów. Ich możliwe przyczyny to: niska jakość surowców, błędne specyfikacje, nieodpowiednie przechowywanie czy błędy w dostawach mogą prowadzić do wadliwych produktów.

Metoda (Method)

Metody i procesy stosowane w organizacji mają ogromny wpływ na jej efektywność. Niewłaściwe procedury, brak standaryzacji, błędne instrukcje, złożone procesy czy niewłaściwe techniki pracy mogą prowadzić do problemów jakościowych.

Zarządzanie (Management)

Zarządzanie i organizacja pracy należą do kolejnej kategorii przyczyn wpływających na sukces każdego projektu. Problemy mogą wynikać z niewłaściwego planowania, braku koordynacji, nieefektywnego zarządzania zasobami, niewystarczającej kontroli jakości, a także błędnych decyzji strategicznych.

Środowisko (Environment)

Wśród kategorii przyczyn kategorii środowisko wyróżniamy czynniki takie jak temperatura, wilgotność, hałas, oświetlenie oraz czystość miejsca pracy mogą przyczyniać się do powstawania problemów.

Diagramu ishikawy – co to jest? Podsumowanie

Diagram Ishikawy, znany również jako diagram rybiej ości, jest nieocenionym narzędziem w analizie przyczynowo-skutkowej, które pomaga firmom identyfikować i eliminować źródła problemów. Jego uniwersalność i prostota sprawiają, że może być stosowany w różnych branżach, od produkcji po usługi, medycynę i wiele innych dziedzin. Tym samym warto go zastosować w swojej firmy.