CIT – czym jest podatek dochodowy od osób prawnych i jaka jest jego stawka?

Podatek dochodowy od osób prawnych, czyli podatek CIT (ang. corporate income tax), to jedno z podstawowych obciążeń dla przedsiębiorstw w Polsce. Dotyczy nie tylko dużych korporacji, lecz także mniejszych spółek, które – podobnie jak jednoosobowe działalności – muszą brać pod uwagę wpływ podatków na płynność finansową, inwestycje i rozwój. Warto wiedzieć, kto podlega temu podatkowi, co stanowi przedmiot opodatkowania oraz jakie stawki stosuje się w danym roku podatkowym.

Kto jest podatnikiem CIT?

Podatnikami podatku dochodowego są osoby prawne oraz jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną. Do tej grupy należą m. in. dochody spółek kapitałowych, spółdzielni, fundacji czy podatkowe grupy kapitałowe. Obowiązkowi podatkowemu podlegają także jednostki budżetowe, z wyjątkiem dochodów związanych z działalnością rolniczą i gospodarką leśną.

W praktyce wyróżnia się dwa rodzaje opodatkowania:

• nieograniczony obowiązek podatkowy – obejmuje podatników mających swe siedziby lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którzy rozliczają się z całości swoich dochodów,

• ograniczony obowiązek podatkowy – dotyczy podmiotów zagranicznych, które płacą podatek wyłącznie od niektórych rodzajów przychodów osiąganych w Polsce.

Przy ustalaniu istnienia obowiązku podatkowego znaczenie mają miejsce prowadzenia działalności oraz źródła przychodów.

Co jest przedmiotem opodatkowania?

Przedmiotem opodatkowania są dochody osób prawnych, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów. Obejmują one m. in. koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, odpisy amortyzacyjne, inwestycje w wartości niematerialne czy wydatki na środki trwałe.

Wysokość dochodu ustala się w rozumieniu ustawy o CIT. Jeśli podatnicy CIT w swej działalności poniosą stratę, mogą ją rozliczać w następujących pięciu latach podatkowych, przy czym w jednym roku możliwe jest odliczenie maksymalnie 50% wartości straty. Wyjątkiem są dochody zwolnione, m. in. z działalności rolniczej, gospodarki leśnej czy działów specjalnych produkcji rolnej.

Opodatkowaniu podlegają także dochody uzyskane z zysków kapitałowych, przychodów z tytułu dywidend oraz zysków osób prawnych wynikających z przedmiotu prawnie skutecznej umowy.

Stawka podatku i zasady rozliczenia

Podstawowa stawka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi 19%. Dla małych podatników oraz firm rozpoczynających działalność przewidziano stawkę 9%, obejmującą przychody związane z działalnością operacyjną. Wysokość osiągniętego dochodu w poprzednim roku podatkowym decyduje o możliwości skorzystania z preferencji.

Podatek należny wpłaca się na rachunek urzędu skarbowego po zakończeniu roku podatkowego. Każdy podatnik ma obowiązek złożenia zeznania rocznego do końca trzeciego miesiąca następnego roku. W zeznaniu wykazuje się m. in. dochód uzyskany, przychody należne, koszty poniesione oraz wysokość dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Dla spółek opodatkowanych CIT duże znaczenie ma sposób ustalania wartości początkowej środków trwałych i związane z tym odpisy amortyzacyjne. Pozwala to zoptymalizować obciążenia i planować inwestycje w kolejnych latach.

CIT a codzienność przedsiębiorcy

Choć CIT kojarzy się głównie z dużymi spółkami, jego skutki odczuwają także mniejsze firmy. W szczególności przy reinwestowaniu zysków kapitałowych i przychodów należnych konieczne jest uwzględnianie obciążeń podatkowych w planach finansowych. Mikroprzedsiębiorcy, którzy w przyszłości rozważają przekształcenie działalności w spółkę kapitałową, powinni znać podstawowe zasady CIT – to ułatwia planowanie rozwoju i unikanie opodatkowania w sposób niezgodny z prawem.

Na codzienność biznesową wpływają nie tylko podatki, lecz także narzędzia sprzedażowe. Terminal płatniczy, kasoterminal czy terminal płatniczy w telefonie ułatwiają obsługę klientów i zwiększają przychody. Programy wsparcia, takie jak Polska Bezgotówkowa, pozwalają wdrożyć takie rozwiązania bez wysokich kosztów początkowych. W efekcie zarówno CIT, jak i wybór technologii płatniczych, wpływają na efektywne zarządzanie finansami firmy.

Najważniejsze informacje

• Podatnikami CIT są osoby prawne, spółki kapitałowe, podatkowe grupy kapitałowe oraz niektóre jednostki budżetowe.

• Przedmiotem opodatkowania jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów.

• Wyróżnia się nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy.

• Podstawowa stawka CIT to 19%, preferencyjna dla małych podatników wynosi 9%.

• Zeznanie roczne należy złożyć do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, a podatek wpłacić na rachunek urzędu skarbowego.

• Straty można rozliczać w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych.

• Nowoczesne narzędzia, takie jak terminal płatniczy czy kasoterminal, wspierają rozwój firmy podobnie jak świadome zarządzanie podatkiem CIT.