Fundusze venture capital – co to? Jak mogą pomóc w rozwoju przedsiębiorstwa?

Czym jest venture capital?

Venture Capital to słowo pochodzące z języka angielskiego, które dotychczas nie znalazło odpowiednika w języku polskim, jednak bardzo często można spotkać określenia takie jak: fundusze wysokiego ryzyka, kapitał spekulacyjny. Pod tymi stwierdzeniami kryje się jedna z form finansowania przeznaczonych dla firm.

Najczęściej korzystają z niej małe oraz średnie przedsiębiorstwa, które dopiero rozpoczynają swoją działalność, szukając swojej szansy na rozwój przez wprowadzanie innowacyjnych projektów. Jednak znalezienie w budżecie odpowiednich środków na ich realizację może być trudne, zwłaszcza gdy dana firma dopiero rozpoczyna swoją działalność. W takiej sytuacji z pomocą przychodzą fundusze Venture Capital.

Polegają one na skorzystaniu z pomocy oferowanej przez zewnętrznych inwestorów zarówno instytucjonalnych, jak i prywatnych. Można ich również podzielić pod względem formalnym na dwa typy: General Partners oraz Limited Partners.

Pierwszy z nich to osoby, które odpowiadają za decyzje związane z inwestycją, kontrola i nadzór nad nią, a także dopilnowanie bezpiecznego wycofania się z funduszu Venture Capital. Z kolei do zadań Limited Partners należy dostarczenie odpowiednich środków na wcześniej ustalonych zasadach.

Spółka Venture

Jedną z cech charakterystycznych tej formy finansowania jest ich postać właścicielska. Oznacza to, że dobrze prosperujące przedsiębiorstwa mogą wesprzeć projekt, wykupując akcje lub udziały innej firmy. Dodatkowo przedsiębiorca inwestuje swoje środki na konkretny czas, który zostaje określony w umowie inwestycyjnej, na przykład rok, 5 lub 10 lat. Jednak najczęściej będą to dłuższe okresy. W tym czasie nowe przedsiębiorstwo ma czas na rozwój, a inwestor ma szansę na zarobek.

Po wygaśnięciu umowy inwestor ma prawo wycofać swoje wsparcie przez sprzedaż akcji lub udziałów. Warto pamiętać, że umowa inwestycyjna powinna określać wszystkie prawa i obowiązki zarówno inwestora, jak i właściciela firmy. Dzięki temu obie strony unikną ewentualnych nieporozumień. Spółka Venture może mieć formę spółki: komandytowej, akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością, komandytowo-akcyjnej.

Eksperci wyróżniają różne rodzaje funduszy Venture Capital. Można je podzielić ze względu na: przedmiotowy zakres działalności, cel, terytorium działania, sposób gromadzenia kapitału, stopień zorganizowania działalności inwestorów oraz sposób tworzenia.

Jakimi firmami interesują się fundusze venture capital?

Fundusz Venture Capital umożliwia zdobycie potrzebnych środków na nowe projekty. Największym zainteresowaniem inwestorów cieszą się młode firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Jednak osoby odpowiedzialne za wybór inwestycji decydują się zazwyczaj na podmioty, które zdążyły sprecyzować swój długoterminowy plan działania.

Warto również zaznaczyć, że najchętniej wybierane są firmy specjalizujące się w nowych technologiach. Tradycyjnie charakteryzują się najczęściej zarówno dużą szansą na zysk, jak i ryzykiem. Dlatego też zamiennie stosuje się pojęcie fundusze wysokiego ryzyka.

Jednak na polskim rynku dominują inwestycje w inicjatywy doświadczonych firm, które wypracowały sobie pozycję na rynku, ale nie mają wystarczających środków finansowych na wdrożenie kolejnych, kosztownych projektów. Oznacza to, że fundusze Venture Capital wybierają przedsiębiorstwa próbujące swoich sił na nowym rynku, branży lub po prostu planujące restrukturyzację.

Firmy, które liczą na znalezienie inwestora, powinny zadbać o equity story. Są to materiały zawierające wizytówkę firmy. Mają na celu zachęcić do inwestowania w projekt proponowany przez dane przedsiębiorstwo. Dlatego też powinna zawierać informacje takie jak: dane dotyczące dalszego rozwoju, wyniki operacyjne i finansowe. Warto podkreślić również przewagę nad konkurencją. Fundusze Venture Capital dotyczą firm wyróżniających się na tle pozostałych podmiotów, dysponujących kadrą na wysokim poziomie czy też dużym udziałem w rynku.

Finansowanie przez Venture Capital – jak działa?

Jak działa finansowanie przez fundusze wysokiego ryzyka Venture Capital?

Po zawarciu umowy inwestycyjnej, która powinna obejmować wszystkie zasady postępowania, prawa oraz obowiązki obu stron, rozpoczyna się współpraca między inwestorami a pozostałymi przedsiębiorcami i udziałowcami wchodzących w strukturę danej firmy.

Fundusz Venture Capital będzie czerpać zyski z inwestycji wyłącznie w przypadku sukcesów. Dlatego też w takiej sytuacji zabezpieczeniem są przyznane akcje oraz udziały. Cały proces inwestowania trwa zazwyczaj kilka lat. Następnie po odnotowaniu odpowiednich zysków oraz upływie czasu, na jaki została zawarta umowa inwestycyjna, przedsiębiorca może wycofać się z inwestycji. Zasady wyjścia różnią się od siebie, ponieważ strony mają prawo ustalić je indywidualnie.

Venture capital – zalety i wady

Wśród zalet Venture Capital można wymienić przede wszystkim możliwość wdrożenia nawet wysoce ryzykownych projektów dzięki środkom finansowym otrzymanym od inwestorów. Tego rodzaju fundusze nie wymagają od przedsiębiorców zabezpieczeń w postaci odpowiedniego kapitału własnego, ponieważ są nim akcje lub udziały. Skorzystanie z tego sposobu finansowania nie obniża również zdolności kredytowej, jaką posiada spółka venture. Ponadto można uniknąć dodatkowych kosztów charakterystycznych dla kredytu takich jak: odsetki czy prowizja. Natomiast środki przekazane przez inwestorów wchodzą w skład kapitału zakładowego spółki.

Jednak należy pamiętać, że fundusze wysokiego ryzyka wiążą się również z pewnymi wadami. Wśród nich wymienia się dłuższy czas oczekiwania na środki finansowe niż w przypadku kredytu ze względu na konieczność znalezienia inwestora. Proces ten może trwać nawet rok. Ponadto przekazanie części udziałów lub akcji wiąże się z mniejszą kontrolą nad spółką.

Należy również pamiętać o kwestii podziału zysków. Przedsiębiorca jest zwolniony z obowiązku spłaty wkładu przekazanego przez inwestora. Mimo to fundusze Venture Capital niosą ze sobą wysokie koszty ze względu na przekazanie udziałów po aktualnej cenie, która po wdrożeniu projektu może wzrosnąć nawet kilkukrotnie. Warto również zaznaczyć, że jest to sposób finansowania przeznaczony jedynie dla wybranych przedsiębiorstw rozpoczynających swoją działalność.