Rozdzielność majątkowa – jakie są jej koszty i co daje intercyza?

Wstępująca na ścieżkę małżeńską para wiąże się ze sobą nie tylko emocjonalnie, ale także prawnie. Zawierając małżeństwo, tworzą oni ustrój wspólności majątkowej, który zakłada, że mają takie samo prawo własności do nabytych przez nich przedmiotów majątkowych w trakcie trwania małżeństwa.

Jednak takie rozwiązanie wraz z pojawieniem się konfliktów między małżonkami może mieć pewne nieprzyjemne dla obu stron konsekwencje. Dlatego pary decydują się na rozdzielność majątkową. Na czym ona polega? Czy jest ona opłacalna?

Na czym polega rozdzielność majątkowa?

Małżonkowie w ramach wspólności majątkowej razem gospodarują swoimi finansami. Jednak, jeśli zdecydują się na rozdzielność majątkową, to ich majątek – jak sama nazwa wskazuje – zostanie rozdzielony, przez co każda ze stron ma dostęp do wyrażonej w ułamku części udziału.

Jego wysokość ustalana jest między nimi i co ważne – nie musi być on równy dla obojga. Istotne jest także to, że małżonek samodzielnie dysponuje swoją częścią.  

Przed czym chroni rozdzielność majątkowa?

Osiągnięcie konsensusu w kwestiach finansowych i własnościowych może być trudne także dla małżonków. Poza tym wspomniana wyżej wspólność majątkowa w pewnych przypadkach może przynieść wiele nieprzyjemności. Zapobiec im może podpisanie rozdzielności majątkowej.

Dzięki niej jedna ze stron może uchronić się przed długami drugiej osoby. Taki akt prawny zabezpiecza jednego z małżonków przed szkodliwą niegospodarnością finansową drugiego. 

Jakie są rodzaje rozdzielności majątkowej?

Rozdzielność majątkowa ma dwie odmiany. Są nimi: rozdzielność majątkowa dobrowolna oraz rozdzielność majątkowa przymusowa. Pierwsza z nich dzieli się jeszcze na zwykłą rozdzielność majątkową i na taką, która polega na wyrównaniu dochodów.

Jak wnieść o rozdzielność majątkową? 

Nie istnieje wzór wniosku wnoszącego o rozdzielność majątkową. Jest to akt notarialny, który najczęściej podpisywany jest w ramach obowiązującej majątkowej umowy małżeńskiej, nazywanej intercyzą.

Warto wiedzieć, że rozdzielność majątkowa może zostać ustanowiona zarówno na początku małżeństwa, jak i w trakcie jego trwania. Jej inicjatorem mogą być małżonkowie.

Zdarza się, że może być ona ustanowiona przez orzecznictwo sądowe, które wszczynane jest, gdy dochodzi do rażących zaniedbań finansowych ze strony jednego z małżonków.

Jakie dokumenty będą potrzebne, aby przeprowadzić rozdzielność majątkową?

Oczywiście sformułowanie takiego aktu prawnego możliwe jest, gdy obie strony okażą swoje dowody osobiste. Ponadto muszą oni złożyć umowę intercyzy, odpis aktu zawarcia małżeństwa oraz dokumentację zawierającą wycenę posiadanych majątków.

Rozdzielność majątkowa a intercyza 

Intercyza, nazywana inaczej umową majątkową małżeńską, jest aktem zawieranym między małżonkami lub przyszłymi małżonkami, który tworzy układ odmienny od ustroju wspólności majątkowej. Jest to zatem nazwa dokumentu, który wprowadza w czyn prawny rozdzielność majątkową.

Dlatego też oba te pojęcia przez wielu ludzi używane są wymiennie. Jednak nie zawsze intercyza zawiera w sobie zastosowanie rozdzielności majątkowej. Może ona bowiem dotyczyć m.in. rozszerzającej wspólności ustawowej lub ograniczającej wspólności ustawowej.

Ile kosztuje rozdzielność majątkowa?

Wszczęcie procedury związanej z rozdzielnością majątkową wiąże się z pewnymi kosztami, które należy ponieść w ramach usługi notarialnej. 

Podstawowa cena za dokonanie rozdzielności dla przyszłych małżonków wynosi 400 złotych netto + 23% podatku VAT.

Jednak w przypadku stron, które zawarły małżeństwo i dotyczy ich już wspólność majątkowa, kosztorys jest znacznie bardziej zróżnicowany.

Największe znaczenie ma wartość majątku małżonków. Dla przykładu, jeśli wynosi on około 3 tysiące zł, to stworzenie intercyzy może kosztować 100 zł. Gdy małżonkowie gromadzą od 10 do 30 tys. zł, to będą musieli zapłacić 310 złotych + 2% od nadwyżki powyżej 10 tysięcy.