Podatek minimalny – co to jest i kogo dotyczy?

Minimalny podatek dochodowy to nowe narzędzie fiskalne w polskim prawie podatkowym, które obowiązuje od 1 stycznia 2024 r. Jest to specjalny rodzaj podatku skierowany przede wszystkim do dużych korporacji oraz podatkowych grup kapitałowych, które pomimo wysokich przychodów, nie odprowadzają proporcjonalnie wysokiego podatku dochodowego. Czym dokładnie jest podatek minimalny? Kogo dotyczy? Jak jest obliczany?

Spis treści

• Podatek minimalny – definicja
• Kogo obejmuje minimalny podatek dochodowy?
• Kwoty minimalnego podatku dochodowego
• Niewłaściwie naliczony podatek minimalny – co zrobić?
• Skutki wprowadzenia podatku minimalnego
• Podatek minimalny – podsumowanie

Podatek minimalny – definicja

Podatek minimalny to podatek dochodowy wprowadzony przez ustawę o CIT. Jego celem jest zwiększenie wpływów z podatku dochodowego poprzez nałożenie minimalnego podatku dochodowego na podmioty o niskiej rentowności.

Podstawą opodatkowania w minimalnym podatku dochodowym jest suma przychodów z różnych źródeł przychodów pomniejszona o koszty związane z uzyskaniem przychodów. W obliczeniach uwzględnić należy:

• zyski kapitałowe oraz koszty finansowania dłużnego, które wpływają na wysokość podstawy opodatkowania;
• stratę ze źródła przychodów, która może pomniejszyć kwotę minimalnego podatku dochodowego;
• podstawy opodatkowania przychodu strefowego, które muszą być obliczane zgodnie z przepisami ustawy o CIT.

Kogo obejmuje minimalny podatek dochodowy?

Nowy podatek dochodowy dotyczy przede wszystkim podatników CIT, którzy osiągnęli niski udział dochodów ze źródła przychodów w stosunku do łącznych przychodów.

Zgodnie z ustawą o CIT obowiązek zapłaty podatku minimalnego dotyczy:

• dużych korporacji oraz podatkowych grup kapitałowych, które generują niski minimalny podatek dochodowy w stosunku do przychodów;
• podmiotów objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym, które w danym roku podatkowym uzyskały stratę ze źródła przychodów z działalności operacyjnej;
• spółek niebędących osobami prawnymi, które posiadają niską rentowność w stosunku do ogólnych przychodów.

Od 1 stycznia 2024 r. wszyscy podatnicy, którzy spełniają określone kryteria, są zobowiązani do zapłaty minimalnego podatku dochodowego.

Podmioty wyłączone z obowiązku zapłaty podatku minimalnego

Niektóre podmioty mogą być zwolnione z obowiązku zapłaty podatku minimalnego, w tym:

• podmioty objęte postępowaniem restrukturyzacyjnym ze stratą operacyjną,
• przedsiębiorstwa z przychodami poniżej określonego progu,
• firmy działające w specyficznych branżach (np. świadczące usługi finansowe).

Dodatkowo z podatku minimalnego mogą być wyłączone podatkowe grupy kapitałowe spełniające określone warunki, podmioty, których udział dochodów ze źródła przychodów w łącznych przychodach przekracza określony poziom, a także podatnicy CIT opodatkowani w zakresie całości swoich dochodów według specjalnych zasad.

Kwoty minimalnego podatku dochodowego

Kwoty w podatku minimalnym różnią się w zależności od rodzaju działalności oraz osiąganych przychodów. Aby obliczyć właściwą kwotę, musisz:

• Określić całkowitą sumę przychodów i kosztów, które wpływają na podstawę opodatkowania. W tym celu uwzględnij zyski kapitałowe, koszty finansowania dłużnego i podstawy opodatkowania przychodu strefowego obliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przeanalizuj także źródła przychodów i ewentualne straty ze źródła przychodów.
• Zastosować odpowiednie stawki podatkowe, zgodnie z przepisami ustawy o CIT. Dla podatników CIT oraz podatkowych grup kapitałowych stawki te mogą się różnić, szczególnie w przypadku podmiotów objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym lub spółek niebędących osobami prawnymi.
• Uwzględnić wszelkie ulgi i odliczenia, które mogą pomniejszyć kwotę minimalnego podatku dochodowego. W szczególności sprawdź, czy masz możliwość obniżenia podstawy opodatkowania o straty z lat ubiegłych. Uwzględnij też specjalne odliczenia dla podatników CIT opodatkowanych według szczególnych zasad, a także transakcje dokonywane na rzecz podmiotów powiązanych.

Spółce niebędącej osobą prawną mogą zostać narzucone inne zasady rozliczania podatku minimalnego, co wymaga szczególnej uwagi przy sporządzaniu zeznania podatkowego.

Pamiętaj, że nieprawidłowe wypełnienie zeznania podatkowego w zakresie podatku minimalnego może skutkować koniecznością korekty i potencjalnymi sankcjami ze strony Urzędu Skarbowego.

Jak obniżyć podstawę opodatkowania?

Podatnicy mogą obniżyć podstawę opodatkowania, aby zmniejszyć wysokość podatku minimalnego. Jest kilka sposobów, aby to zrobić:

• Ujęcie strat z lat ubiegłych, które mogą pomniejszyć podstawę opodatkowania w danym roku podatkowym. Dotyczy to zarówno strat z działalności operacyjnej, jak i zysków kapitałowych.
• Odliczenie kosztów związanych z nabyciem praw majątkowych, co może wpłynąć na zmniejszenie kwoty minimalnego podatku dochodowego. Obejmuje to m.in. koszty związane z otrzymaniem świadczenia lub nabyciem ogółu praw do określonych aktywów.
• Pomniejszenie podstawy opodatkowania o koszty uzyskania przychodów, takie jak koszty z tytułu zakupu energii elektrycznej czy koszty finansowania dłużnego. Ważne jest, aby koszty te były właściwie udokumentowane i związane z przychodami.

Dodatkowo podatnicy mogą uwzględnić ulgi podatkowe przewidziane w ustawie o CIT lub skorzystać z odliczeń związanych z działalnością innowacyjną, lub inwestycyjną. W przypadku podmiotów powiązanych można również uwzględnić specjalne regulacje dotyczące rozliczeń wewnątrzgrupowych.

Prowadzisz firmę i sprzedajesz swoje produkty lub usługi klientom? Pamiętaj o płatnościach bezgotówkowych. Dzięki programom takim jak Polska Bezgotówkowa możesz otrzymać wsparcie na terminal płatniczy do swojej firmy.

Niewłaściwie naliczony podatek minimalny – co zrobić?

Jakiekolwiek wątpliwości związane z podatkiem minimalnym należy kierować do Urzędu Skarbowego, wnioskując o jego ponowne przeliczenie. Oprócz tego podatnik może:

• skonsultować się z doradcą podatkowym;
• złożyć odwołanie w przypadkach spornych;
• wnioskować o indywidualną interpretację podatkową;
• wykorzystać procedurę wzajemnego porozumiewania się dla podmiotów powiązanych działających międzynarodowo.

W ostateczności pozostaje skierowanie sprawy do sądu administracyjnego.

Skutki wprowadzenia podatku minimalnego

Podatek minimalny stanowi istotną zmianę w polskim systemie podatkowym. Nowe przepisy mają znaczący wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw, inwestorów oraz budżet państwa.

Wpływ na działalność przedsiębiorstw

Wprowadzenie podatku minimalnego może wpłynąć na działalność przedsiębiorstw, szczególnie dużych korporacji i podatkowych grup kapitałowych. Firmy mogą być zmuszone do przeanalizowania strategii podatkowych, restrukturyzacji działalności lub zmiany modelu biznesowego.

Konsekwencje dla inwestorów i podmiotów powiązanych

Podatek minimalny może wpłynąć na inwestorów i podmioty powiązane, powodując niższe zyski z inwestycji, dodatkowe koszty obsługi prawnej i podatkowej, a także konieczność przeprowadzania dokładniejszej analizy transakcji z podmiotami powiązanymi.

Inwestorzy powinni rozważyć wpływ podatku na wycenę i atrakcyjność spółek, zmiany w polityce dywidendowej oraz konieczność dokładniejszej analizy rocznych zeznań podatkowych spółek portfelowych.

Korzyści dla budżetu państwa

Podatek minimalny ma zwiększyć wpływy do budżetu państwa poprzez wyrównanie konkurencji, zwiększenie stabilności budżetu i ograniczenie agresywnej optymalizacji podatkowej.

Dodatkowo może zachęcić do inwestowania w realną działalność gospodarczą i poprawić postrzeganie systemu podatkowego jako bardziej sprawiedliwego.

Podatek minimalny – podsumowanie

Obowiązujący od 1 stycznia 2024 roku podatek minimalny stanowi nowe wyzwanie dla dużych korporacji i podatkowych grup kapitałowych. Jego głównym celem jest opodatkowanie podmiotów, które, mimo wysokich przychodów, dotychczas unikały płacenia podatków.

Nowe wymogi zmuszają podatników CIT do większej uwagi przy obliczaniu podstawy opodatkowania. Przedsiębiorstwa objęte zobowiązaniem muszą też pamiętać o analizie źródeł przychodów i zysków kapitałowych oraz uwzględnieniu kosztów finansowania dłużnego.

Minimalny podatek dochodowy ta ważna zmiana w polskim systemie podatkowym, która wymaga od firm gruntownego przygotowania i potencjalnej modyfikacji dotychczasowych strategii podatkowych.