Przekroczenie pierwszego progu podatkowego – jak dokonać obliczeń?

Skala podatkowa stanowi najważniejszy odnośnik dla płacących podatki osób fizycznych. Dzięki niej możliwe jest m.in. obliczanie miesięcznych zaliczek z pensji pracowników w ramach podatku dochodowego.

To pracodawcy zobowiązani są do regulowania go u organu podatkowego i tym samym po ich stronie leży prawidłowe obliczenie tej podatkowej należności.

W 2020 r. zmieniły się zasady dotyczące obliczania podatku dochodowego z chwilą przekroczenia pierwszego progu podatkowego sumy wynagrodzeń za dany rok podatkowy. W tym artykule wyjaśniamy, jak należy go obliczyć.

Kiedy następuje przekroczenie pierwszego progu podatkowego?

Pierwszy próg podatkowy wyznaczany jest przez kwotę wynoszącą 85 528 zł. Osiągnięty w ciągu roku dochód stanowiący podstawę do opodatkowania, który nie jest większy niż 85 528 zł, objęty jest podatkiem w wysokości 17%.

Przekroczenie drugiego progu następuje wraz z osiągnięciem w ciągu roku dochodów wyższych niż 85 528 złotych. Wtedy podatek wynosi 32%.

Jaką kwotę wziąć pod uwagę przy przekroczeniu pierwszego progu podatkowego?

Gdy pracownik osiągnie dochód większy niż równowartość kwoty 85 528, to płatnik musi przyjąć inne metody obliczenia miesięcznych zaliczek na poczet podatku dochodowego od osoby fizycznej.

W przypadku tych obliczeń nie jest tak istotne wynagrodzenie brutto pracownika. Pod uwagę bierze się podstawę obliczenia podatku.

Wynika to z art. 26 ust. 1 ustawy o PIT. Zgodnie z nim podstawę do obliczenia podatku stanowi dochód, który jest rozumiany jako różnica pomiędzy przychodem, a kosztami jego uzyskania. Następnie różnica ta jest pomniejszona o wszelkie ustawowe odliczenia.

Tak też podstawą do obliczenia podatku jest wynagrodzenie brutto pracownika, które zostaje pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, a także o składki na ubezpieczenia społeczne, które finansowane są przez pracownika.

Koszty uzyskania przychodu mogą wynosić 250 zł – jeśli dany zakład pracy znajduje się w miejscowości zamieszkania pracownika – lub 300 zł – jeśli dany zakład pracy znajduje się poza miejscowością zamieszkana pracownika.

Wzór obliczenia:

Podstawa opodatkowania = wynagrodzenie brutto – 250/300 zł – składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika

Obowiązujące przepisy a rozliczenie zaliczki podatkowej

Aktualnie obowiązujące przepisy wnikające z art. 32 ust. 1 ustawy o PIT jasno określają metodę obliczenia zaliczki na podatek dochodowy za pracownika, którego dochody w danym roku podatkowym przekraczają kwotę w wysokości 85 528 zł.

Regulacje przewidują sytuację, w której do przekroczenia progu podatkowego dochodzi w trakcie miesiąca.

Wtedy należy obliczyć:

• kwotę dochodu objętego podatkiem w wysokości 17% (należy zmniejszyć zaliczkę o ulgę podatkową wynoszącą 43,76 zł) oraz 
• kwotę dochodu przekraczającą pierwszy próg podatkowy objętą podatkiem w wysokości 32%.

Ponadto, według przepisów za miesiące od początku roku do miesiąca, w trakcie których dochodzi do przekroczenia pierwszego progu podatkowego, zaliczki stanowią 17% dochodu uzyskanego w danym okresie.

Z kolei za okres następujący po miesiącu przekroczenia zaliczki podatkowe to 32% dochodu uzyskanego w danym okresie. Zgodnie z treścią ustawy o PIT zaliczki nie są pomniejszane o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (43, 76 zł).

Jak obliczyć, kiedy dochodzi do przekroczenia pierwszego progu podatkowego? Przykład

Przyjmijmy, że dany pracownik osiąga przychody w wysokości 20 000 złotych brutto miesięcznie i pracuje w miejscowości swojego zamieszkania. 

Aby określić przekroczenie pierwszego progu należy przyjrzeć się kwotom dochodu liczonym narastająco. 

Oto przykłady obliczeń na miesiące – styczeń, luty, maj oraz czerwiec

Styczeń: 20 000 zł -250 zł -(20 000* 13,71%) = 17 008 zł 

Luty: 40 000 -250 -250 -(40 000* 13,71%) = 34 016  

Maj: 100 000 -250 -250 -250 -250 -250 -(100 000* 13,71%) = 85 040  

Czerwiec: 120 000 -250 -250 -250 -250 -250 -250 -(120 000* 13,71%) = 102 048 zł

Z powyższych obliczeń wynika, że przekroczenie pierwszego progu podatkowego nastąpi w czerwcu.