Zysk operacyjny – co to jest i jak go obliczyć?

W gąszczu finansowych wskaźników i terminów księgowych zysk operacyjny wyróżnia się jako jeden z najbardziej istotnych mierników kondycji przedsiębiorstwa. Odzwierciedla zdolność firmy do generowania zysków z podstawowej działalności. Czym jest zysk operacyjny? Jakie ma znaczenie z finansowego i księgowego punktu widzenia? I jak prawidłowo go obliczyć?

Spis treści:

• Zysk operacyjny – definicja
• Jak obliczyć zysk operacyjny?
• Rola zysku operacyjnego w ocenie działalności firmy
• Jak zwiększyć zysk operacyjny?
• Zysk operacyjny – podsumowanie

Zysk operacyjny – definicja

Zysk operacyjny, określany także jako wynik operacyjny, to miara finansowa, która przedstawia różnicę między przychodami a kosztami operacyjnymi przedsiębiorstwa. Oblicza się go poprzez odjęcie kosztów operacyjnych od przychodów firmy. Co istotne, w kalkulacji tej pomija się koszty finansowe (np. odsetki od zaciągniętych kredytów) oraz obciążenia podatkowe. Wynik operacyjny pozwala ocenić, jak efektywnie firma zarządza swoimi zasobami w codziennej działalności.

Z finansowego punktu widzenia wskaźnik ten uwzględnia przychody i koszty operacyjne tylko z podstawowej działalności firmy. Oznacza to, że nie obejmuje zysków ani strat wynikających z operacji finansowych czy sprzedaży środków trwałych. Dzięki temu pokazuje, ile firma zarabia na swojej podstawowej działalności, zanim zostaną uwzględnione inne koszty i zobowiązania.

Zysk operacyjny a EBIT, EBITA i EBITDA

Zysk operacyjny określany jest często także jako EBIT (earnings before interest and taxes). Nie do końca słusznie. Oba wskaźniki określają efektywność operacyjną firmy przed odliczeniem odsetek i podatków, jednak zysk operacyjny skupia się jedynie na przychodach z podstawowej działalności.

Z kolei EBIT uwzględnia również pozostałe przychody operacyjne i koszty, które nie są bezpośrednio związane z główną działalnością produkcyjną lub handlową przedsiębiorstwa. Co więcej, wskaźnik ten można rozszerzyć o kolejne elementy:

• EBITA (Earnings Before Interest, Taxes and Amortization) – oznacza zysk obejmujący odsetki, podatki i amortyzację wartości niematerialnych i prawnych.
• EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization) – oznacza zysk obejmujący odsetki, podatki, amortyzację wartości niematerialnych i prawnych oraz deprecjację środków trwałych.

Rozszerzone wskaźniki pozwalają na głębszą analizę wyników finansowych firmy, uwzględniając różne aspekty kosztów, które nie są wydatkami gotówkowymi.

Zysk operacyjny a zysk netto

W odróżnieniu zysku operacyjnego zysk netto obejmuje wszystkie przychody i koszty firmy, w tym koszty finansowe, takie jak odsetki od kredytów, oraz podatki. Ponieważ zysk operacyjny koncentruje się wyłącznie na działalności operacyjnej, jest uznawany za bardziej precyzyjnym wskaźnik efektywności firmy.

Zysk operacyjny a cash flow

Cash flow, czyli przepływy pieniężne, to wskaźnik, który mierzy rzeczywiste przepływy środków pieniężnych w firmie. Zysk operacyjny jest z nim ściśle powiązany, ponieważ wysoki zysk operacyjny może prowadzić do wyższego cash flow. To z kolei umożliwia firmie finansowanie inwestycji, spłatę długów i wypłatę dywidend.

Jak obliczyć zysk operacyjny?

Zysk operacyjny oblicza się, odejmując koszty operacyjne od przychodów operacyjnych. Do kosztów operacyjnych zaliczają się wszystkie wydatki bezpośrednio związane z główną działalnością firmy, m.in.:

• koszty sprzedaży,
• koszty produkcji,
• wynagrodzenia pracowników,
• amortyzacja.

Natomiast przychody operacyjne to wszelkie przychody, które firma uzyskuje z działalności podstawowej, na przykład ze sprzedaży towarów i usług. Nie obejmują one przychodów z działalności finansowej, takich jak odsetki od inwestycji, ani jednorazowych zysków ze sprzedaży majątku trwałego.

Wzór na obliczenie zysku operacyjnego

Zysk operacyjny oblicza się według wzoru:

• zysk operacyjny = przychody operacyjne − koszty operacyjne

Przykładowo, firma osiągnęła przychody operacyjne w wysokości 500 000 zł. Łączna wartość kosztów materiałów i produkcji, a także wydatków na wynagrodzenia i amortyzację wyniosła 350 000 zł. Oznacza to, że zysk operacyjny wyniesie:

• 500 000 zł − 350 000 zł = 150 000 zł

Dzięki temu wiemy, że jaki zysk operacyjny firma generuje z głównej działalności bez wpływu czynników zewnętrznych. Dla uzyskania prawidłowego wyniku ważne jest jednak uwzględnienie właściwych kosztów jako operacyjnych.

Chcesz zwiększyć produktywność swoich działań w firmie? Zapoznaj się z programem „Polska Bezgotówkowa” i sięgnij po terminal płatniczy za 0 zł, aby usprawnić działanie każdego pracownika!

Rola zysku operacyjnego w ocenie działalności firmy

Zysk operacyjny stanowi ważne źródło informacji o zdolności firmy do generowania środków na przyszłe inwestycje, spłatę długów czy wypłatę dywidend. Wszystko to ma bezpośredni wpływ na stabilność finansową biznesu. Wysoki zysk operacyjny może świadczyć o efektywnym zarządzaniu kosztami operacyjnymi i wysokiej rentowności działalności podstawowej.

To ważny wskaźnik dla inwestorów, ponieważ pomaga im w ocenie potencjału inwestycyjnego danej firmy. Stabilny lub rosnący zysk operacyjny wskazuje na zdrową działalność operacyjną i potencjał do generowania dochodów w przyszłości. Taka firma może być atrakcyjna dla inwestorów.

Zysk operacyjny jest też narzędziem pomocnym w zarządzaniu przedsiębiorstwem, ponieważ pozwala menedżerom ocenić efektywność operacyjną firmy. Jego analiza pozwala zidentyfikować obszary wymagające optymalizacji. Może też pomóc w podejmowaniu decyzji mających wpływ na poprawę wyników finansowych.

Zysku operacyjny w długoterminowej strategii firmy

Regularnie monitorowany i analizowany wynik operacyjny pozwala na bieżąco oceniać, czy działalność operacyjna przynosi zyski na odpowiednim poziomie. Daje jasną informację o tym, czy generowane środki pozwolą firmie utrzymać się na rynku i rozwijać w przyszłości. Analiza zysku operacyjnego przynosi takie korzyści jak:

• usprawnienie procesu decyzyjnego,
• lepsza adaptacja do zmian rynkowych,
• poprawa efektywności operacyjnej,
• udoskonalenie zarządzania ryzykiem.

Zysk operacyjny dostarcza cennych informacji zarówno dla kierownictwa, jak i zewnętrznych interesariuszy, umożliwiając kompleksową ocenę działalności przedsiębiorstwa.

Jak zwiększyć zysk operacyjny?

Jednym ze sposobów na zwiększenie zysku operacyjnego jest optymalizacja kosztów operacyjnych. Może ona obejmować:

• redukcję kosztów produkcji,
• renegocjację umów z dostawcami,
• poprawę efektywności operacyjnej
• wprowadzenie technologii, które obniżą koszty działalności.

Drugim sposobem jest zwiększenie przychodów operacyjnych. Można to osiągnąć np. poprzez rozszerzenie oferty produktowej, zwiększenie cen lub zdobycie nowych klientów. Firma możesz także zdecydować się na ekspansję nowych rynków. Ważne jest, aby podjęte działania nie przyniosły proporcjonalnego wzrostu kosztów.

Trzeci często wykorzystywany sposób zwiększenia zysku operacyjnego to inwestowanie w wartości niematerialne, takie jak rozwój marki, patenty, znaki towarowe lub technologie. Inwestycje tego typu mogą prowadzić do zwiększenia przewagi konkurencyjnej, co w dłuższej perspektywie czasu przekłada się na wyższe przychody operacyjne.

Zysk operacyjny – podsumowanie

Prawidłowo obliczony zysk operacyjny jest źródłem cennych informacji o efektywności operacyjnej firmy, jej rentowności i stabilności finansowej. Daje jasny obraz tego, ile firma zarabia na swojej podstawowej działalności przed uwzględnieniem kosztów finansowych i podatków.

Zysk operacyjny jest również przydatnym narzędziem w zarządzaniu. Pomaga firmie w podejmowaniu decyzji strategicznych i operacyjnych oraz w identyfikacji obszarów, które warto poddać optymalizacji. Jeśli firma chce się rozwijać i zwiększać swoją wartość na rynku, musi regularnie monitorować i optymalizować zysk operacyjny, a także podejmować działania wpływające na jego wzrost.