Kasowy PIT od 2025 roku: Nowe zasady rozliczania podatku dochodowego

13 sierpnia 2024 roku Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Jedną z najważniejszych zmian, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku, będzie wprowadzenie kasowej metody rozliczania podatku dochodowego. Nowe przepisy mają na celu umożliwienie przedsiębiorcom rozpoznawania przychodów dopiero w momencie faktycznego otrzymania zapłaty za towary lub usługi. 

Kasowy PIT – najistotniejsze założenia 

Przyjęty projekt nowelizacji ustawy o PIT i ryczałcie ewidencjonowanym wprowadza istotne zmiany w sposobie rozliczania podatków przez przedsiębiorców: 

• możliwość wyboru kasowej metody rozliczania podatku dochodowego, co oznacza, że przychody będą rozpoznawane dopiero w momencie, gdy przedsiębiorca faktycznie otrzyma zapłatę za swoje usługi lub towary. Ma to na celu ułatwienie zarządzania finansami firmom, które często muszą czekać na płatności od swoich kontrahentów;

• zmiany te dotyczą mniejszych przedsiębiorców, którzy nie przekroczyli progu 250 tys. euro przychodów w poprzednim roku podatkowym oraz firm rozpoczynających działalność;

• nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku. Aby skorzystać z tej opcji, będzie trzeba złożyć odpowiednie oświadczenie w urzędzie skarbowym. Dzięki temu kasowy PIT stanie się elastycznym narzędziem, które ma wspierać poprawę płynności finansowej w polskich firmach. 

Obecne zasady rozliczania podatku dochodowego (2024) – metoda memoriałowa 

Obecnie, w 2024 roku, przedsiębiorcy rozliczają się z podatku dochodowego na zasadach metody memoriałowej. Oznacza to, że przychody są rozpoznawane w momencie wystawienia faktury, wykonania usługi lub dostarczenia towaru, niezależnie od faktycznego otrzymania zapłaty. W związku z tym, przedsiębiorcy muszą zapłacić podatek od należnych kwot, nawet jeśli jeszcze nie otrzymali środków od swoich kontrahentów. 

W praktyce często prowadzi to do problemów z płynnością finansową. Aby złagodzić te trudności, wprowadzono przepisy dotyczące tzw. ulgi na złe długi, które pozwalają na pomniejszenie podstawy opodatkowania o wartość niezapłaconych wierzytelności po upływie 90 dni od terminu zapłaty.  

Mimo to, metoda memoriałowa wciąż jest obciążająca dla wielu firm, szczególnie w przypadku długich terminów płatności lub problemów z zatorami płatniczymi, dlatego coraz częściej pojawiają się głosy o potrzebie zmiany tego systemu. 

Kasowa metoda rozliczania podatku – jak to ma działać? 

Kasowa metoda rozliczania podatku dochodowego, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku, wprowadza nowe zasady rozliczania przychodów i kosztów: 

• Rozliczanie przychodów: przychód powstanie w momencie faktycznego otrzymania zapłaty za towary lub usługi, a nie w chwili wystawienia faktury (jak w obecnej metodzie memoriałowej). Oznacza to, że przedsiębiorca nie będzie musiał płacić podatku od przychodów, których jeszcze nie otrzymał.

• Rozliczanie kosztów: koszty będą rozliczane w momencie ich faktycznego poniesienia, co daje przedsiębiorcom większą elastyczność w zarządzaniu finansami.

• Zaliczki i przedpłaty: zaliczki oraz przedpłaty również będą uznawane za przychód w momencie ich otrzymania, co wpływa na wcześniejsze rozpoznanie przychodu. 

Istnieją jednak pewne ograniczenia. Jeśli po upływie dwóch lat od daty wystawienia faktury przedsiębiorca nie otrzyma zapłaty, będzie musiał rozpoznać przychód mimo braku płatności. Ma to zapobiegać sytuacjom, w których firmy celowo odwlekają płatności, aby unikać opodatkowania.  

Dla kogo kasowy PIT? Warunki korzystania z nowej metody 

Kasowy PIT będzie dostępny dla przedsiębiorców, którzy spełnią następujące warunki: 

• Roczne przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 250 tys. euro, co oznacza, że nowa metoda będzie dedykowana głównie małym i średnim firmom;

• Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność będą mieli możliwość wybrania kasowego PIT od samego początku swojej działalności;

• Podatnicy muszą opłacać podatek według jednej z następujących form opodatkowania: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt lub IP BOX

• Przedsiębiorcy muszą prowadzić uproszczoną księgowość, czyli podatkową księgę przychodów i rozchodów. Przedsiębiorcy prowadzący pełne księgi rachunkowe nie będą mogli skorzystać z tej metody;  

• Wybór kasowego PIT będzie obowiązywał przez cały rok podatkowy, nawet jeśli przychody przekroczą limit 250 tys. euro. Utrata prawa do tej metody nastąpi dopiero w kolejnym roku podatkowym. 

Jak przejść na kasowy PIT? 

Aby skorzystać z kasowego PIT, przedsiębiorca musi złożyć odpowiednie oświadczenie do urzędu skarbowego, przy czym ważne jest przestrzeganie terminów: 

• Przedsiębiorcy prowadzący działalność: oświadczenie należy złożyć do 20 lutego roku podatkowego, w którym chcą skorzystać z kasowego PIT.

• Nowi przedsiębiorcy: oświadczenie należy złożyć do 20 dnia miesiąca następującego po rozpoczęciu działalności. W przypadku firm rozpoczynających działalność w grudniu, termin upływa z końcem roku podatkowego. 

Raz złożone oświadczenie obowiązuje w kolejnych latach, bez potrzeby jego odnawiania. Rezygnacja z kasowego PIT wymaga złożenia oświadczenia do 20 lutego roku podatkowego, w którym przedsiębiorca chce wrócić do metody memoriałowej. Procedura ta zapewnia przedsiębiorcom większą elastyczność w zarządzaniu finansami. 

Kasowy PIT a VAT 

Wprowadzenie kasowego PIT nie zmienia zasad rozliczania VAT, co rodzi pewne wyzwania: 

• Rozliczanie VAT na bieżąco: VAT musi być odprowadzany w momencie wystawienia faktury, niezależnie od tego, czy przedsiębiorca rozpoznaje przychód dopiero po otrzymaniu płatności (jak to ma miejsce w kasowym PIT).

• Częściowe płatności: pojawiają się pytania, jak rozliczać wpłaty – czy odnoszą się one do części netto, czy do VAT. Problem jest szczególnie istotny przy fakturach z różnymi stawkami VAT, np. 5% i 23%.

• Proporcjonalne naliczanie VAT: Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że w przypadku częściowych płatności VAT będzie naliczany proporcjonalnie do otrzymanej kwoty. 

Przedsiębiorca stosujący kasowy PIT będzie musiał pilnować rozliczeń zarówno w ramach PIT, jak i VAT, co może wymagać dodatkowej uwagi. Mimo to, metoda kasowa w PIT może przynieść realne korzyści w zarządzaniu płynnością finansową firmy. 

Wsparcie dla przedsiębiorców w zarządzaniu płynnością – usługa faktoringu 

W kontekście nowych regulacji dotyczących kasowego PIT, istotną rolę we wspieraniu przedsiębiorców w zarządzaniu płynnością finansową mogą odegrać usługi faktoringu. 

Faktoring to rozwiązanie, które umożliwia firmom natychmiastowy dostęp do środków finansowych za faktury, które jeszcze nie zostały opłacone przez kontrahentów. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą uniknąć problemów wynikających z oczekiwania na zapłatę, szczególnie w przypadkach, gdy terminy płatności wynoszą 30, 60 czy nawet 90 dni. 

Dzięki faktoringowi przedsiębiorca “sprzedaje” swoje faktury firmie faktoringowej, takiej jak Pragma GO, która wypłaca natychmiast środki, umożliwiając firmie dalsze prowadzenie działalności bez obawy o brak płynności. To szczególnie ważne w świetle kasowego PIT, gdzie przedsiębiorcy rozliczają się na podstawie faktycznie otrzymanych płatności. Dzięki faktoringowi mogą szybciej uzyskać zapłatę za faktury i zredukować ryzyko zatorów płatniczych. 

Usługa faktoringu nie tylko zapewnia szybki dostęp do gotówki, ale także oferuje dodatkowe korzyści, takie jak monitoring należności oraz ubezpieczenie transakcji. Oznacza to, że przedsiębiorcy mogą spać spokojnie, nie martwiąc się o to, czy ich klienci uregulują płatności w terminie. W tym kontekście faktoring staje się doskonałym narzędziem wspierającym zarówno codzienną działalność, jak i długoterminową stabilność finansową firmy, co jest szczególnie ważne w połączeniu z nowymi przepisami dotyczącymi kasowego PIT.