Spółka cywilna – jak ją założyć? Co wchodzi w majątek spółki?

Spółka cywilna, choć pozbawiona osobowości prawnej, odgrywa istotną rolę w nowoczesnym świecie biznesu jako elastyczna forma współpracy, umożliwiająca wspólnikom spółki cywilnej efektywne dążenie do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Dzięki umowie spółki cywilnej, zawartej najczęściej w formie pisemnej, wspólnicy zobowiązują się do wniesienia wkładów oraz współdziałania na rzecz prowadzenia działalności gospodarczej, co czyni ją atrakcyjną dla małych i średnich przedsiębiorstw. Ważne jest również, że w przypadku spółki cywilnej zobowiązania spółki obciążają majątek osobisty wspólników, co zwiększa ich odpowiedzialność, a jednocześnie podkreśla unikalny charakter prawny tej formy organizacyjnej.

Spółka cywilna – definicja

Spółka cywilna to jedna z form działalności gospodarczej, która opiera się na współpracy osób fizycznych, prawnych bądź obu tych grup. Jej podstawą jest podpisanie umowy spółki cywilnej między wspólnikami. Osoby podpisujące wspomniany dokument stają się przedsiębiorcami, co zostało uregulowane w ustawie z dnia „Prawo Przedsiębiorców” (Dz. U. 2018 poz. 646). Dlatego też nie ma żadnej zależności w kwestii spółka cywilna – osobowość prawna. Funkcja ta należy do wspólników, którzy postanowili ją założyć oraz zainwestować, wnieść wkład.

Dlatego też spółka cywilna określana jest mianem „ułomna osoba prawna”. Natomiast informacje o wspólnikach zapisuje się w bazie Rejestr Spółek Cywilnych w CEIDG. W efekcie każdy otrzymuje takie samo prawo, obowiązki oraz odpowiedzialność.

Podsumowując, spółki cywilnej nie można nazwać odrębnym podmiotem prawnym. Przedsiębiorcy są przedstawicielami prowadzonej działalności gospodarczej, dlatego powinni posiadać wspólny, wcześniej ustalony, plan i dążyć do jego realizacji. Warto zwrócić szczególną uwagę na fakt, że spółki cywilne nie wymagają żadnego kapitału na start.

Zakładając własną firmę, wiele osób planuje, jak będzie się ona nazywała. W przypadku spółek cywilnych może pojawić się problem ze względu na ograniczenia. Jeżeli za prowadzoną działalnością gospodarczą stoi osoba fizyczna, wówczas jej marką jest imię i nazwisko. Kiedy za biznesem stoi kilka osób fizycznych, wówczas w nazwie powinny znaleźć się imię i nazwisko każdej z nich zwieńczone skrótem „s.c.” lub pełną frazą „spółka cywilna”.

Wspólnicy spółki cywilnej – kto może zostać wspólnikiem w spółce cywilnej?

W spółce cywilnej wspólnikami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, które łączy wspólny cel gospodarczy oraz chęć współdziałania na rzecz osiągnięcia sukcesu gospodarczego. Wspólnicy spółki cywilnej są zobowiązani na mocy umowy spółki cywilnej do wniesienia wkładów, które mogą przybrać różnorodne formy – od świadczenia usług po przekazanie własności rzeczy – a ich wspólna praca opiera się na równych prawach i obowiązkach wobec spółki.

Kto może działać jako wspólnik w spółce cywilnej?

  • jednostki organizacyjne – mogą działać jako wspólnicy, jeśli posiadają zdolność prawną do reprezentowania podmiotu w czynnościach cywilnoprawnych,
  • osoby fizyczne – często zakładają spółki cywilne w celu prowadzenia działalności gospodarczej, wnosząc swoje: zasoby, umiejętności bądź majątek osobisty,
  • osoby prawne – spółki cywilne mogą być zakładane przez: organizacje, firmy czy korporacje, które chcą współdziałać na zasadach partnerstwa,
  • podmioty prawa publicznego i prywatnego – instytucje te, na przykład fundacje czy stowarzyszenia, mogą uczestniczyć w spółkach cywilnych na określonych warunkach prawnych,
  • wspólnicy będący osobami fizycznymi – wnoszą do spółki swoje doświadczenie, kapitał albo wkład osobisty w postaci pracy na rzecz wspólnego celu gospodarczego.

Dzięki możliwości różnorodnego doboru wspólników spółka cywilna stanowi elastyczną formę działalności gospodarczej, pozwalającą na efektywne łączenie zasobów, umiejętności i kapitału w celu osiągnięcia wspólnych korzyści. Nieodzownym elementem jest jednak dokładne określenie zasad współpracy w umowie spółki cywilnej, jaka precyzyjnie reguluje zobowiązania i prawa każdego z uczestników.

Nie czekaj – terminal płatniczy za 0 zł już na Ciebie czeka w ramach programu „Polska Bezgotówkowa”!

Umowa spółki cywilnej – co powinna zawierać?

Umowa spółki cywilnej pełni fundamentalną rolę w regulowaniu zasad współpracy między wspólnikami, którzy decydują się na połączenie zasobów i wysiłków w celu osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Jej precyzyjne sporządzenie gwarantuje przejrzystość relacji oraz minimalizuje ryzyko ewentualnych sporów, jednocześnie wyznaczając ramy prawne, a także operacyjne dla prowadzonej działalności gospodarczej.

Co musi zawierać prawidłowa umowa spółki cywilnej?

  • cel gospodarczy spółki – określenie wspólnego celu, do którego dążą wspólnicy, co pozwala na precyzyjne ukierunkowanie działalności,
  • czas trwania spółki – wskazanie, czy umowa spółki cywilnej została zawarta na czas określony, czy nieokreślony,
  • forma wniesionych wkładów – szczegółowe ustalenie, w jaki sposób każdy wspólnik wnosi swój wkład, np. w postaci: kapitału, rzeczy ruchomych, nieruchomości bądź świadczenia usług,
  • podział zysków i strat – jasne określenie zasad udziału wspólników w zyskach oraz ewentualnych stratach,
  • zasady reprezentacji spółki – wskazanie, w jaki sposób wspólnicy będą reprezentować spółkę w: czynnościach cywilnoprawnych oraz wobec podmiotów trzecich,
  • zasady rozwiązania spółki – określenie okoliczności i procedur, w jakich nastąpi zakończenie działalności spółki cywilnej,
  • zakres odpowiedzialności wspólników – precyzyjne określenie, jak wspólnicy będą odpowiadać za zobowiązania spółki względem jej wierzycieli.

Dobrze skonstruowana umowa spółki cywilnej nie tylko reguluje codzienną działalność, lecz także zabezpiecza interesy wspólników w przypadku konfliktów bądź zmian w składzie spółki. Właściwe uwzględnienie podstawowych elementów pozwala na efektywną współpracę i osiąganie założonych celów gospodarczych z pełną zgodnością z przepisami prawa.

Spółka cywilna KC, czyli co wchodzi w jej majątek?

Najważniejsze informacje dotyczące zasad funkcjonowania spółki cywilnej zawarte zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93). Ustawa ta precyzuje, że wspólnicy spółki cywilnej, podpisując umowę spółki cywilnej, zobowiązują się do wspólnego osiągnięcia celu gospodarczego, podejmując odpowiednie działania oraz zobowiązania. Jednym z fundamentalnych warunków uczestnictwa w spółce jest wniesienie wkładu przez każdego wspólnika, który staje się częścią majątku spółki. Co ciekawe, wkład ten nie musi przybierać formy pieniężnej – może być on również rzeczowy, obligacyjny, oparty na prawach rzeczowych lub nawet stanowić świadczenie usług. Każdy z tych wkładów po przeniesieniu na rzecz spółki staje się jej niepodzielnym majątkiem.

W przypadku spółki cywilnej mówimy o wspólności łącznej, która jest wynikiem przeniesienia części majątku osobistego na rzecz spółki. Takie podejście wyklucza możliwość swobodnego dysponowania udziałami przez poszczególnych wspólników w czasie trwania spółki. Co oznacza to w praktyce? Udziałów w majątku spółki cywilnej nie można wyodrębnić ani sprzedać, a także podzielić, dopóki obowiązuje umowa spółki. To podejście wzmacnia współdziałanie osób fizycznych i prawnych w ramach wspólnego celu gospodarczego, jednak wprowadza ograniczenia w rozporządzaniu majątkiem wspólników będących osobami fizycznymi.

Co więcej, zyski spółki cywilnej traktowane są jako wspólny efekt pracy wszystkich jej wspólników. Podział zysków najczęściej następuje po równo, bez względu na wysokość wniesionego wkładu, co bywa przyczyną dyskusji między wspólnikami. Ciekawą kwestią, która budzi szczególne zainteresowanie, jest odpowiedzialność wspólników. Zgodnie z art. 864 Kodeksu cywilnego za zobowiązania spółki cywilnej jej wspólnicy odpowiadają solidarnie. Odpowiedzialność ta obejmuje nie tylko majątek spółki, ale również majątki osobiste wspólników. W przypadku problemów finansowych zobowiązania spółki mogą więc bezpośrednio wpływać na majątki prywatne wspólników.

Spółka cywilna, mimo że nie posiada osobowości prawnej, stanowi przykład elastycznej formy działalności gospodarczej, pozwalając na współdziałanie w ramach jasno określonych zasad. Jej charakter prawny wymaga jednak pełnej świadomości wspólników, którzy decydują się na jej założenie, ponieważ zarówno zyski, jak i ryzyka związane z działalnością wpływają na każdego z nich w równym stopniu.

Pragniesz usprawnić działania swojej spółki cywilnej? Poznaj program „Polska Bezgotówkowa” i sięgnij po bezpłatny terminal płatniczy, dzięki któremu wszelkie formalności okażą się łatwiejsze, niż myślisz!

Jak założyć spółki cywilne?

Aby spółki cywilne mogły funkcjonować w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa, nieodzowne jest zawarcie odpowiedniej umowy pomiędzy wszystkimi wspólnikami. Powinna ona przyjąć formę pisemną, co czyni dokument bardziej wiarygodnym oraz pozwala precyzyjnie określić zasady współpracy. Co interesujące, umowa spółki cywilnej nie wymaga sporządzenia w formie aktu notarialnego, co obniża formalności oraz koszty jej zawarcia. W treści dokumentu należy jasno wskazać cel działania spółki, gdyż jego osiągnięcie jest równoznaczne z wygaśnięciem umowy. Jednocześnie powinna ona obejmować zapisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności wspólników za zaciągane zobowiązania spółki, co jest fundamentem funkcjonowania spółki cywilnej.

Umowa spółki cywilnej może jednak zawierać znacznie więcej zapisów, które nadają jej indywidualny charakter. Wśród takich elementów znajdują się m.in. okres działalności spółki oraz szczegółowe określenie jej obszaru funkcjonowania, co pozwala zdefiniować zakres podejmowanych działań. Warto precyzyjnie wskazać sposób dążenia do realizacji wyznaczonego celu, a także ustalić wielkość wkładów, które wnosi każdy z wspólników. Dodatkowe, równie istotne zapisy obejmują: dane przedsiębiorców, datę i miejsce zawarcia umowy, nazwę i siedzibę spółki, a także zakres działalności zgodny z kodami PKD. W umowie należy ująć regulacje dotyczące możliwości wprowadzania zmian, podziału zysków oraz sposobu wypowiedzenia i rozwiązania umowy.

Dzięki tak szczegółowym zapisom umowa spółki cywilnej staje się dokumentem, który nie tylko definiuje zasady współpracy, ale również gwarantuje bezpieczeństwo każdej ze stron. Solidarną odpowiedzialność wspólników za zobowiązania można uznać za aspekt o szczególnym znaczeniu, gdyż wymaga od nich pełnego zaangażowania oraz odpowiedzialności za decyzje podejmowane w ramach prowadzenia działalności. Wspólnicy spółki cywilnej, przestrzegając zapisów umowy, nie tylko budują wspólny majątek, ale także wzmacniają fundamenty przyszłego sukcesu przedsiębiorstwa.

Założenie spółki cywilnej – o czym pamiętać?

Samo sformułowanie umowy spółki cywilnej oraz jej podpisanie, choć stanowi istotny krok, nie wystarczy, by przedsiębiorcy mogli legalnie rozpocząć swoją działalność. Obowiązki względem urzędu skarbowego oraz rejestracyjne wymagają szczególnej uwagi, ponieważ zaniedbanie tych formalności może wpłynąć na funkcjonowanie spółki. Wspólnicy spółki cywilnej mają maksymalnie 14 dni od momentu powstania spółki na podstawie podpisanej umowy, by złożyć odpowiedni formularz w urzędzie skarbowym oraz uregulować podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). To właśnie wartość wniesionych do majątku spółki wkładów stanowi podstawę do obliczenia wysokości podatku, co podkreśla znaczenie precyzyjnego określenia składników majątkowych w umowie spółki.

Jednak na tym lista formalności się nie kończy. Przedsiębiorcy muszą dokonać rejestracji działalności w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), co powinno nastąpić jeszcze przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej. Warto pamiętać, że wpis w CEIDG obejmuje każdego wspólnika z osobna, gdyż to oni – jako osoby fizyczne – są przedsiębiorcami, a nie sama spółka cywilna, która nie posiada osobowości prawnej. Następnie należy zadbać o uzyskanie numeru REGON oraz NIP, a także zaktualizować wpis w CEIDG Rejestr Spółek Cywilnych w ciągu 7 dni od uzyskania tych danych. Dopiero po spełnieniu tych wymogów formalnych spółka cywilna może zostać uznana za prawidłowo zarejestrowaną, a jej wspólnicy zyskują status pełnoprawnych przedsiębiorców.

Realizacja tych obowiązków nie tylko podkreśla profesjonalne podejście wspólników do prowadzenia działalności, ale także stanowi dowód ich odpowiedzialności za majątek spółki i wszelkie zobowiązania. Rejestracja w CEIDG oraz uzyskanie wymaganych numerów identyfikacyjnych są nieodzowne dla: nawiązania relacji z kontrahentami, prowadzenia rozliczeń podatkowych oraz spełniania wymogów narzuconych przez prawo. Tym samym, dopełnienie wszystkich formalności jest pierwszym krokiem ku osiągnięciu wspólnego celu gospodarczego i stworzeniu solidnych fundamentów dla dalszego rozwoju spółki cywilnej.

Zobowiązania spółki cywilnej – co wchodzi w skład zobowiązań spółki cywilnej?

Zobowiązania spółki cywilnej wynikają z jej działania jako jednostki organizacyjnej, której wspólnicy dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Mimo że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, wspólnicy, jako osoby fizyczne bądź prawne, solidarnie odpowiadają za zobowiązania spółki zarówno swoim majątkiem osobistym, jak i majątkiem spółki. Takie zobowiązania mogą obejmować zarówno obowiązki finansowe, jak i te związane z administracją oraz prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jakie zobowiązania posiada spółka cywilna?

  • obowiązek prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z przepisami prawa – zapewnienie odpowiedniej dokumentacji finansowej, w tym ksiąg rachunkowych albo ewidencji podatkowej, w zależności od formy rozliczeń przyjętej przez wspólników,
  • odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne przez wspólników – każdy wspólnik jest zobowiązany do samodzielnego regulowania składek ZUS w charakterze płatnika składek,
  • opłacanie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) – obowiązek uregulowania należności wynikających z wniesienia wkładów do majątku spółki w określonym terminie po podpisaniu umowy spółki cywilnej,
  • uregulowanie zobowiązań wobec kontrahentów – spółka odpowiada za terminowe regulowanie należności wobec: dostawców, klientów i partnerów biznesowych w ramach umów cywilnoprawnych,
  • zgłoszenie działalności do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – wspólnicy są odpowiedzialni za rejestrację spółki oraz aktualizowanie danych w rejestrze, w tym uzyskanie numerów NIP i REGON,
  • zobowiązania wynikające z przepisów prawa pracy wobec pracowników – jeżeli spółka zatrudnia pracowników, wspólnicy zobowiązani są do przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym regulacji dotyczących: wynagrodzeń, urlopów i ubezpieczeń.

Zobowiązania spółki cywilnej obejmują szeroki zakres obowiązków, które wspólnicy muszą spełniać zarówno wobec siebie nawzajem, jak i wobec instytucji państwowych oraz kontrahentów. Ich właściwa realizacja jest kluczem do prowadzenia działalności gospodarczej w sposób legalny i profesjonalny, budując tym samym wiarygodność spółki oraz jej wspólników w oczach klientów i partnerów biznesowych.

Spółka cywilna. Podsumowanie

Spółka cywilna, choć nie posiada osobowości prawnej, stanowi istotny fundament polskiego systemu gospodarczego, umożliwiając wspólnikom – osobom fizycznym bądź prawnym – współpracę na rzecz realizacji wspólnego celu gospodarczego. Wspólnicy zobowiązują się nie tylko do wniesienia wkładów do majątku spółki, ale także do solidarnie podejmowanej odpowiedzialności za jej zobowiązania, co sprawia, że ta forma działalności opiera się na wzajemnym zaufaniu i współdziałaniu. Formalności związane z jej rejestracją, w tym: zgłoszenie w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, nadanie numeru REGON czy NIP spółki, są dowodem na to, że funkcjonowanie spółki cywilnej łączy elastyczność z rygorem prawnym. Dzięki swej strukturze spółka cywilna pozwala na łączenie zasobów i kompetencji wspólników, czyniąc ją efektywną formą prowadzenia działalności gospodarczej, w której majątek spółki oraz wkłady wspólników służą wspólnemu celowi. Jej uniwersalność sprawia, że może być zarówno wstępem do większych przedsięwzięć, jak i narzędziem realizacji lokalnych działań biznesowych.

Artykuły opublikowane na stronie pep.pl (Grupa Nexi) mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady prawnej, podatkowej, inwestycyjnej czy finansowej. Prezentowane treści nie mogą być traktowane jako wytyczne do podejmowania decyzji związanych z finansami, inwestycjami, podatkami, prowadzeniem działalności gospodarczej lub innymi kwestiami biznesowymi. Każda decyzja powinna być podjęta po konsultacji z odpowiednim specjalistą, takim jak doradca podatkowy, inwestycyjny, prawnik czy inny profesjonalista w danej dziedzinie. Wydawca portalu nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki wynikające z wykorzystania informacji zawartych na stronie bez wcześniejszej konsultacji z ekspertem.

Najczęściej zadawane pytania

Czym jest spółka cywilna?

Spółka cywilna to specyficzna forma działalności gospodarczej, w której wspólnicy spółki cywilnej – będący osobami fizycznymi bądź prawnymi – zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez wniesienie wkładów do majątku spółki i prowadzenie działalności na zasadach wspólności majątku. W odróżnieniu od takich form, jak spółka jawna, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a jej funkcjonowanie reguluje umowa zawarta między wspólnikami w formie pisemnej, lecz niekoniecznie w formie aktu notarialnego. Każda spółka tego rodzaju podlega zgłoszeniu w urzędzie skarbowym właściwym, rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz uzyskaniu numerów NIP i REGON spółki cywilnej w Głównym Urzędzie Statystycznym.

W jakim celu tworzy się spółki cywilne?

Spółki cywilne tworzy się w celu efektywnego współdziałania wspólników spółki cywilnej w osiągnięciu wspólnego celu gospodarczego, który wymaga połączenia zasobów i kompetencji. Wspólnicy zobowiązują się wnosić wkłady do majątku spółki – mogą one obejmować zarówno środki finansowe, jak i postaci świadczenia usług czy prawa rzeczowe – oraz podejmować działania w zakresie prowadzenia działalności zgodnie z ustaleniami zawartymi w formie pisemnej umowy. Chociaż spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej i podlega rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jej wspólnicy, jako przedsiębiorcy, muszą spełniać wymogi formalne, takie jak: zgłoszenie spółki w urzędzie skarbowym właściwym, uzyskanie NIP i REGON spółki cywilnej oraz przestrzeganie zasad wynikających z przepisów prawa.

Jakie korzyści niesie udział w spółce cywilnej?

Udział w spółce cywilnej daje wspólnikom spółki cywilnej możliwość łączenia zasobów i kompetencji w dążeniu do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, co zwiększa ich szanse na sukces w prowadzeniu działalności. Chociaż spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, wspólnego majątku wspólników można używać do realizacji zadań określonych w formie pisemnej umowie, przy czym każdy wspólnik ma prawo do współdecydowania o działaniach spółki. Ponadto udział w takiej formie działalności gospodarczej wiąże się z uproszczonymi formalnościami rejestracyjnymi, takimi jak: zgłoszenie spółki w urzędzie skarbowym właściwym, uzyskanie NIP i REGON spółki cywilnej, co czyni ją atrakcyjną opcją dla osób fizycznych oraz podmiotów prawa. Warto zapoznać się także z taką formą spółki, jak spółka jawna.

Terminal płatniczy za 0zł przez rok

Zamowterminal - Poradniki

Uzupełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą jak najszybciej

Klikając w przycisk „Zamów rozmowę” oświadczam, że zapoznałem się z polityką prywatności i informacją o Administratorze danych

Oceń tekst

Średnia ocena: 5 / 5. 1

Oceń arytkuł jako pierwszy!

Ewa Szpunar
Autor tekstu
Ewa Szpunar
Kierownik ds. rozwoju produktów
Wnosi świeże spojrzenie do świata płatności cyfrowych jako kierownik ds. rozwoju produktów w PEP (Grupa Nexi). Jej 7-letnie doświadczenie w firmie, połączone z wykształceniem z Administracji Publicznej na WSPiA w Rzeszowie, tworzy unikalną perspektywę na rozwój produktów. Łącząc kompetencje marketingowe z umiejętnościami zarządzania projektami z powodzeniem skutecznie nadzoruje wdrażanie nowych rozwiązań w sektorze płatności cyfrowych.
Social media:

Chcę porozmawiać z Doradcą

Chcę porozmawiać z Doradcą - Modal

Chcę poznać ofertę

Chcę poznać ofertę