Mały ZUS 2025 – co musisz wiedzieć o składkach dla przedsiębiorców?

W 2025 roku mały ZUS pozostaje jednym z podstawowych rozwiązań wspierających przedsiębiorców, szczególnie tych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą o niskich dochodach. Dzięki preferencyjnym składkom, przedsiębiorcy mogą płacić niższe składki ZUS, co pozwala im skoncentrować się na rozwijaniu działalności bez nadmiernego obciążenia finansowego. Sprawdź, kto może skorzystać z tego rozwiązania, jakie są warunki oraz ile wynoszą składki w 2025 roku.

Spis treści:

1. Na czym polega mały ZUS?
2. Dla kogo jest mały ZUS w 2025 roku?
3. Kto nie może zgłosić się do Małego ZUS?
4. Mały ZUS 2025 – wysokość składek
5. Mały ZUS a Ulga na Start – jaka jest różnica?
6. Na czym polega mały ZUS Plus?
7. Co po zakończeniu okresu małego ZUS?

Na czym polega mały ZUS?

Składki na ubezpieczenia społeczne stanowią jedno z głównych obciążeń finansowych dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą. Standardowa podstawa wymiaru składek jest uzależniona od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Przedsiębiorcy opłacający pełny ZUS muszą liczyć się z wysokimi kosztami, na które składają się: składka emerytalna, składka rentowa, składka chorobowa oraz składka zdrowotna.

W 2025 roku łączna kwota składek w ramach małego ZUS (inaczej preferencyjny ZUS) jest znacząco niższa od standardowych stawek, co stanowi istotne wsparcie dla początkujących przedsiębiorców.

Osoby rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej mogą korzystać z małego ZUS przez okres 24 miesięcy, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. Podstawą do obliczenia preferencyjnych składek jest 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym.

Dla kogo jest mały ZUS w 2025 roku?

Możliwość korzystania z małego ZUS w 2025 roku jest dedykowana przedsiębiorcom, którzy spełniają ściśle określone kryteria dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Podstawowym warunkiem jest brak prowadzenia jakiejkolwiek pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie 60 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie obecnej działalności.

Aby móc płacić preferencyjne składki ZUS, przedsiębiorca musi spełnić następujące warunki:

• Nie prowadzić działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 5 lat przed jej rozpoczęciem
• Nie wykonywać działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w poprzednim lub bieżącym roku kalendarzowym świadczył pracę w ramach stosunku pracy
• Nie prowadzić działalności w formie spółki (z wyjątkiem spółki komandytowej)

Niespełnienie któregokolwiek z powyższych warunków skutkuje utratą prawa do niższych składek i koniecznością opłacania pełnych składek na ubezpieczenia społeczne. Jest to szczególnie istotne dla przedsiębiorców planujących rozpoczęcie działalności w 2025 roku.

Kto nie może zgłosić się do Małego ZUS?

Mimo że możliwość płacenia niższych składek w ramach małego ZUS jest atrakcyjną opcją dla wielu przedsiębiorców, niektóre formy prowadzenia działalności gospodarczej wykluczają możliwość skorzystania z tej preferencji. Przepisy jasno określają grupy przedsiębiorców, którzy muszą opłacać standardowe składki na ubezpieczenia społeczne.

• zajmowały się działalnością twórczą lub artystyczną;
• prowadziły działalność w zakresie wolnego zawodu;
• były wspólnikami jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
• prowadziły szkołę, przedszkole czy inną placówkę oświatową.

Z preferencyjnych składek ZUS nie mogą skorzystać osoby, które w okresie ostatnich 60 miesięcy:

• prowadziły działalność w ramach wolnego zawodu w zakresie usług prawnych, medycznych lub doradztwa podatkowego;
• wykonywały działalność artystyczną lub twórczą podlegającą szczególnym regulacjom;
• były wspólnikami w spółkach handlowych, w tym jednoosobowych spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością;
• prowadziły niepubliczne placówki oświatowe, w tym przedszkola i szkoły;
• świadczyły usługi na rzecz byłego pracodawcy w zakresie tożsamym z poprzednim zatrudnieniem;

Osoby należące do powyższych grup są zobowiązane do opłacania pełnych składek.

Mały ZUS 2025 – wysokość składek

W przypadku standardowych stawek ubezpieczeń społecznych, wynoszą one minimum 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto. Jednak jako osoba, która dopiero otwiera działalność gospodarczą, możesz skorzystać z preferencyjnych stawek. Ile one wynoszą?

W przypadku małego ZUS, podstawy wymiaru składek nie mogą być niższe niż 30% minimalnego wynagrodzenia. W związku z planowanymi zmianami płacy minimalnej w 2025 roku, kwota bazowa będzie zmieniać się następująco:

• W okresie od stycznia do czerwca 2025: podstawa wymiaru składek wynosi 1422 zł (30% z 4740 zł).
• W okresie od lipca do grudnia 2025: podstawa wymiaru składek wzrasta do 1440 zł (30% z 4800 zł).

Na tej podstawie można wyliczyć wysokość składek ZUS:

• Składka emerytalna (19,52% podstawy):
  • I półrocze: 277,61 zł
  • II półrocze: 281,66 zł
• Składka rentowa (8% podstawy):
  • I półrocze: 113,76 zł
  • II półrocze: 115,20 zł
• Składka chorobowa (2,45% podstawy):
  • I półrocze: 34,84 zł
  • II półrocze: 35,28 zł

Powyższe kwoty stanowią znaczącą ulgę w porównaniu do standardowych składek na ubezpieczenia społeczne, które są naliczane od pełnej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Korzystając z niższych stawek, nie masz obowiązku płacić za siebie składek na Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Pracy.

Poznaj program „Polska bezgotówkowa„. Terminal płatniczy za 0 zł już na Ciebie czeka!

Obniżone składki na ubezpieczenie zdrowotne a ubezpieczenie zdrowotne

Oprócz ubezpieczenia społecznego, każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą ma obowiązek opłacania składki zdrowotnej. Wysokość tej składki jest uzależniona od formy opodatkowania działalności oraz osiąganych dochodów. W 2025 roku minimalna składka zdrowotna została ustalona na poziomie 419,94 zł, co wynika z przyjętego minimalnego wynagrodzenia w kwocie 4666 zł.

Wysokość składki zdrowotnej jest różna dla poszczególnych form opodatkowania:

• Dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych składka wynosi 9% podstawy wymiaru składek i jest obliczana od rzeczywistego dochodu z działalności.
• Dla przedsiębiorców na podatku liniowym składka stanowi 4,9% miesięcznego dochodu i nie może być niższa niż minimalna składka zdrowotna.
• Dla przedsiębiorców na ryczałcie składka wynosi 9% zryczałtowanej podstawy, a wysokość jej podstawy zależy od osiąganych przychodów.

Warto podkreślić, że w przeciwieństwie do składek na ubezpieczenia społeczne, wysokość składki zdrowotnej nie jest objęta preferencjami w ramach małego ZUS, co oznacza konieczność jej opłacania w pełnej wysokości niezależnie od innych ulg.

Mały ZUS a Ulga na Start – jaka jest różnica?

Podczas rozpoczynania działalności gospodarczej, przedsiębiorcy w Polsce mogą natrafić na różne formy wsparcia, w tym Mały ZUS oraz Ulga na Start. Choć każda z tych opcji zapewnia różnego rodzaju ulgi w postaci obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, istnieje między nimi kilka kluczowych różnic, o których warto wiedzieć, otwierając swoją firmę.

Zacznijmy od tego, że Mały ZUS to system ubezpieczeń społecznych, gdzie przedsiębiorca może zapłacić niższe, preferencyjne składki. Ich wysokość wynosi minimum 30% minimalnego wynagrodzenia. Aby skorzystać z Małego ZUS, przedsiębiorca musi spełnić określone warunki, takie jak nieprowadzenie innej działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy czy niepracowanie na rzecz byłego pracodawcy.

Z kolei Ulga na Start pozwala na całkowite zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i inne składniki ubezpieczeń społecznych (z wyjątkiem ubezpieczenia zdrowotnego) przez pierwsze sześć miesięcy działalności.

To duże ułatwienie dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z biznesem. Daje ono możliwość zaoszczędzenia środków na pierwszym etapie prowadzenia firmy.

Z Ulgi na Start można skorzystać już z pierwszym dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej. Kiedy zaś minie 6 miesięcy, możesz skorzystać z preferencyjnych składek przez następne 24 miesiące, jeśli spełniasz wymogi Małego ZUS.

Na czym polega mały ZUS Plus?

Mały ZUS Plus to inna wersja Małego ZUS, która została wprowadzona jako dodatkowe wsparcie dla małych przedsiębiorców. W odróżnieniu od Małego ZUS, składki są naliczane od osiągniętego dochodu w poprzednim roku kalendarzowym. Co więcej, z tego rozwiązania nie można skorzystać przez pierwszy rok prowadzenia działalności gospodarczej.

Obniżone składki dotyczą ubezpieczeń społecznych i Funduszu Pracy, jednak składka zdrowotna musi zostać opłacona w pełnej kwocie. Dla przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność krócej niż rok, limit dochodu oblicza się proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia firmy.

Oto podstawowe warunki Małego ZUS Plus:

• Ulga jest dostępna dla przedsiębiorców, których przychód w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 120 000 zł.
• Przedsiębiorca korzystający z Małego ZUS Plus musi prowadzić działalność gospodarczą minimum 60 dni w ciągu roku.
• Niższe stawki przysługują przez 3 lata. Można je wykorzystać w ciągu 5 lat. Po upływie tego czasu, możliwość korzystania z ulgi rozpoczyna się od nowa.

Co po zakończeniu okresu małego ZUS?

Po zakończeniu 24-miesięcznego okresu korzystania z preferencyjnych składek ZUS, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą muszą przejść na standardowy system naliczania składek. Oznacza to konieczność opłacania wyższych składek, których podstawę wymiaru stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

Przejście na pełne składki wiąże się z następującymi zmianami:

• znaczący wzrost miesięcznych obciążeń z tytułu składki emerytalnej;
• wyższe kwoty składki rentowej i składki chorobowej;
• konieczność uwzględnienia zwiększonych kosztów w planowaniu finansowym firmy;
• brak możliwości powrotu do preferencyjnego ZUS dla tej samej działalności.

Jest to istotny moment w rozwoju firmy, który wymaga odpowiedniego przygotowania finansowego i dostosowania modelu biznesowego do nowych warunków prowadzenia działalności.

Mały ZUS 2025 – podsumowanie

Mały ZUS jest szczególnie istotny dla małych i nowych firm, które często borykają się z problemami finansowymi, szczególnie na początkowych etapach działalności gospodarczej. Dzięki niższym składkom na ubezpieczenia społeczne, przedsiębiorcy mogą przebrnąć przez trudne początki. Ważne jednak, aby upewnić się, czy spełniasz odpowiednie kryteria oraz zadbać o niezbędne formalności, które będą uprawniać Cię do płacenia preferencyjnych składek.

Źródła

• https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00286
• https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00277
• https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00284
• https://www.zus.pl/firmy/przedsiebiorco-przeczytaj-wazne/maly-zus-mdg-/maly-zus-mdg-pytania-i-odpowiedzi